Sở hữu trí tuệ là gì? Lợi ích và cách đăng ký quyền sở hữu trí tuệ

Nội dung bài viết

Sở hữu trí tuệ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo trong xã hội, cung cấp cơ sở pháp luật để bảo vệ quyền lợi của người sáng tạo và chủ sở hữu tác phẩm trí tuệ. Ngành sở hữu trí tuệ bao gồm bảo hộ cho nhãn hiệu, bằng sáng chế, quyền tác giả và các loại quyền khác, tạo ra một môi trường công bằng và khích lệ sự đầu tư trong nghiên cứu và phát triển, góp phần thúc đẩy sự tiến bộ và đa dạng hóa trong các lĩnh vực khác nhau của kinh tế và văn hóa. Vậy Sở hữu trí tuệ là gì? Lợi ích và cách đăng ký quyền sở hữu trí tuệ.

Sở hữu trí tuệ là gì?

Sở hữu trí tuệ (Tiếng anh là Intellectual Property – viết tắt là IP) là một thuật ngữ pháp lý dùng để chỉ các tài sản vô hình hoặc quyền lợi phát sinh từ sáng tạo tinh thần của con người. IP bao gồm nhiều loại khác nhau và bảo vệ những khía cạnh khác nhau của sáng tạo, sáng tạo, và công việc nghiên cứu.

Sở hữu trí tuệ là một phần quan trọng của nền kinh tế hiện đại và đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích sáng tạo, đầu tư nghiên cứu và phát triển công nghệ mới. Nó cũng bảo vệ quyền của người sáng tạo và doanh nghiệp khỏi việc sao chép trái phép và sử dụng không đúng cách của tài sản trí tuệ của họ.

Sở hữu trí tuệ là gì - SBLAW
Sở hữu trí tuệ là gì?

Các loại sở hữu trí tuệ chính

Các loại sở hữu trí tuệ chính bao gồm 5 loại dưới đây:

Bản quyền (Copyright):

Bảo vệ các tác phẩm nghệ thuật và tác phẩm sáng tạo khác nhau như sách, âm nhạc, phim, hình ảnh, và phần mềm máy tính. Người sáng tạo có quyền kiểm soát việc sao chép, phân phối, và sử dụng tác phẩm của họ.

Nhãn hiệu (Trademark):

Bảo vệ các biểu tượng, logo, tên thương hiệu, hoặc ký hiệu đặc biệt sử dụng để nhận dạng sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể của một doanh nghiệp hoặc tổ chức.

Phát minh sáng chế (Patents):

Bảo vệ các phát minh và sáng chế mới. Người sở hữu patent có quyền độc quyền sản xuất, bán, và sử dụng phát minh trong một khoảng thời gian cụ thể.

Thương hiệu thương mại (Trade Secrets):

Bảo vệ thông tin kinh doanh quan trọng như dữ liệu khách hàng, công thức sản xuất, và các chi tiết kỹ thuật quan trọng mà một công ty giữ lại làm bí mật.

Giấy phép (Licenses):

Cho phép người sở hữu trí tuệ cấp phép cho người khác sử dụng quyền sở hữu trí tuệ của họ dưới các điều kiện cụ thể.

Các loại sở hữu trí tuệ
Các loại sở hữu trí tuệ

Lợi ích đăng ký quyền sở hữu trí tuệ

Hoạt động đổi mới sáng tạo rất đa dạng và có nhiều cấp độ khác nhau. Nó có thể là việc triển khai một ý tưởng mới, tạo ra các sáng chế, tác phẩm nghệ thuật hoặc giống cây trồng mới… Dù ở mức độ, cấp độ nào, thì đổi mới sáng tạo luôn bắt nguồn từ các ý tưởng. Đây cũng là khởi nguồn hình thành tài sản trí tuệ của nhân loại.

Vì vậy, sở hữu trí tuệ được ví là công cụ đòn bẩy thúc đẩy, nâng tầm cho đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, thực tế hiện nay là các nhóm khởi nghiệp mới chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư mà ít chú trọng đến việc tạo ra, xác lập và khai thác các tài sản trí tuệ của mình

Lợi ích đăng ký quyền sở hữu trí tuệ
Lợi ích đăng ký quyền sở hữu trí tuệ

Đăng ký sở hữu trí tuệ ở đâu?

Để đăng ký sở hữu trí tuệ, bạn cần liên hệ với cơ quan sở hữu trí tuệ ở quốc gia hoặc vùng lãnh thổ mà bạn muốn bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của mình. Thường thì mỗi quốc gia hoặc khu vực có một cơ quan hoặc văn phòng đặc biệt chịu trách nhiệm quản lý và đăng ký sở hữu trí tuệ. Dưới đây là một số ví dụ về cơ quan đăng ký sở hữu trí tuệ ở một số quốc gia phổ biến:

Hoa Kỳ:

Ở Hoa Kỳ, bạn có thể đăng ký bản quyền tại Cục Bản quyền Hoa Kỳ (U.S. Copyright Office), đăng ký nhãn hiệu tại Cục Nhãn hiệu và Sở hữu Trí tuệ (U.S. Patent and Trademark Office – USPTO), và đăng ký patent tại USPTO.

Liên minh châu Âu:

Để đăng ký sở hữu trí tuệ ở các quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu, bạn có thể sử dụng Cơ quan Sở hữu Trí tuệ Châu Âu (European Intellectual Property Office – EUIPO) cho nhãn hiệu và Cơ quan Brevets d’invention Châu Âu (European Patent Office – EPO) cho patent.

Việt Nam:

Tại Việt Nam, bạn có thể đăng ký sở hữu trí tuệ tại Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam (Vietnam Intellectual Property Office – NOIP).

Quốc gia khác:

Mỗi quốc gia có cơ quan riêng quản lý sở hữu trí tuệ, và tên gọi và quy trình cụ thể có thể khác nhau. Vui lòng tìm hiểu về cơ quan cụ thể của quốc gia hoặc vùng lãnh thổ mà bạn quan tâm để biết thêm chi tiết và hướng dẫn đăng ký.

Khi đăng ký sở hữu trí tuệ, bạn nên tìm hiểu kỹ về quyền sở hữu trí tuệ mà bạn muốn đăng ký và tuân thủ các quy định và thủ tục của cơ quan đó. Nếu cần, bạn có thể tham khảo sự tư vấn từ một luật sư chuyên về sở hữu trí tuệ để được hỗ trợ.

 

Cách đăng ký quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam

Xác định đối tượng đăng ký

Khi có một sản phẩm sáng tạo, chủ sở hữu cần xác định sản phẩm đó thuộc đối tượng nào của quyền sở hữu trí tuệ: quyền tác giả, quyền liên quan; quyền sở hữu công nghiệp; quyền đối với giống cây trồng.

Xác định cơ quan đăng ký

Xác định cơ quan đăng ký, tiếp nhận đơn đăng ký quyền sở hữu trí tuệ

Cục Sở hữu trí tuệ

Cơ quan tiếp nhận và cấp văn bằng bảo hộ cho việc đăng ký sáng chếđăng ký kiểu dáng công nghiệp, đăng ký nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý (tức các quyền sở hữu công nghiệp phải đăng ký mới có thể xác lập quyền).

Cục Bản quyền tác giả

Cơ quan tiếp nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đối với quyền tác giả: tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học và quyền liên quan đến quyền tác giả: cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.

Văn phòng bảo hộ giống cây trồng – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

Cơ quan tiếp nhận tiếp Nhận đơn và thẩm định đơn đăng ký bảo hộ giống cây trồng mới.

Tiến hành nộp đơn đăng ký và nhận cấp Giấy chứng nhận

Khi muốn bảo hộ một đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ, chủ đơn cần tiến hành nộp hồ sơ và thực hiện các thủ tục liên quan đến xét nghiệm đơn để đơn được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoặc văn bằng bộ theo quy định của pháp luật.

Cục sở hữu trí tuệ

Cục Sở hữu Trí tuệ ( Tiếng anh là Intellectual Property Office – Viết tắt là IPO) là một cơ quan chính phủ hoặc tổ chức quốc gia có trách nhiệm quản lý và thực hiện các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ trong một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ cụ thể. Các nhiệm vụ chính của một Cục Sở hữu Trí tuệ bao gồm:

Bảo vệ Sở hữu Trí tuệ:

Cục Sở hữu Trí tuệ chịu trách nhiệm cấp, quản lý và bảo vệ bản quyền, nhãn hiệu, patent, và các loại sở hữu trí tuệ khác. Điều này bao gồm việc xem xét và chấp nhận đăng ký cho các quyền sở hữu trí tuệ mới.

Giám sát tuân thủ:

Cục Sở hữu Trí tuệ theo dõi và kiểm tra tuân thủ các quy định liên quan đến sở hữu trí tuệ, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo vệ người sở hữu và đảm bảo rằng quyền sở hữu trí tuệ được tuân thủ.

Giáo dục và tư vấn:

Cục Sở hữu Trí tuệ có thể cung cấp thông tin và tư vấn cho công chúng, doanh nghiệp, và cá nhân về các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ, quyền và trách nhiệm.

Sáng tạo chính sách:

Cục Sở hữu Trí tuệ có thể đóng vai trò trong việc đề xuất và thực hiện chính sách về sở hữu trí tuệ, bao gồm việc thay đổi và cải tiến các quy định pháp luật liên quan.

Quản lý thương mại quốc tế:

Nhiều Cục Sở hữu Trí tuệ còn tham gia vào các thỏa thuận và tổ chức quốc tế để đảm bảo bảo vệ sở hữu trí tuệ được công nhận và thực hiện trên phạm vi quốc tế.

Mỗi quốc gia hoặc vùng lãnh thổ thường có một Cục Sở hữu Trí tuệ riêng, và các tổ chức quốc tế như Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO) cũng tham gia vào việc tạo ra các tiêu chuẩn và quy tắc quốc tế liên quan đến sở hữu trí tuệ.

Dịch vụ sở hữu trí tuệ của SBLAW

Trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ (“SHTT”), SBLAW cung cấp dịch vụ tư vấn đa dạng liên quan đến sáng chế, nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp, bản quyền và tên miền, thực thi và bảo hộ quyền SHTT.

Đội ngũ luật sư và chuyên gia về SHTT và chuyển giao công nghệ của chúng tôi luôn sẵn sàng trợ giúp Khách hàng từ việc tư vấn về cách bảo hộ những ý tưởng sáng tạo của Khách hàng cho đến yêu cầu xử lý những vấn đề phức tạp liên quan đến SHTT.

Hoạt động tư vấn SHTT củachúng tôi không chỉ dừng lại ở Việt Nam mà còn mở rộng ra các nước khác trong Châu Á và các khu vực khác nơi mà các đối tác liên kết của chúng tôi hiện diện. Chúng tôi mang đến dịch vụ chất lượng cao trong việc tra cứu sáng chế, nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp, đăng ký sáng chế, bảo hộ quyền tác giả, theo dõi và phát hiện các vi phạm về SHTT, đàm phán và thực hiện li xăng quyền SHTT, nhượng quyền thương mại, chuyển giao công nghệ và các hoạt động thương mại khác liên quan đến quyền SHTT.

Chúng tôi là Đại diện SHTT cho MB, Nippon Steel, VSTV, VTC, PVFI, MHY Singapore, Viettel, VIETNAM FUND MANAGEMENT, TVP STEEL, TIN NGHIA CORP, GELEXIMCO, KINHDO, DOMEXCO, MAY 10, KOVA, COMEXIM … tại Việt Nam, Lào, Campuchia và Myanmar. Thêm vào đó, chúng tôi cộng tác chặt chẽ với các đại diện SHTT ở Úc, Trung Quốc, Đức, Hồng Kông, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Singapore, Thái Lan, UAE và Mỹ trong việc bảo hộquyền SHTT cho Khách hàng ở trong và ngoài nước.

Luật sư trả lời câu hỏi vấn đề về sở hữu trí tuệ

Luật sư Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Công ty Luật SBLaw đã có những chia sẻ xoay quanh vấn đề này. Dưới đây là nội dung chi tiết:

Câu hỏi 1. Thưa ông, từ góc độ của 1 người tư vấn luật, ông đánh giá thế nào về nhận thức của các DN khởi nghiệp về vấn đề sở hữu trí tuệ?

Trả Lời:

Trong bối cảnh kinh tế hội nhập các doanh nghiệp khởi nghiệp đang phát triển ngày một mạnh mẽ, đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp thì tài sản trí tuệ là nguồn lực quan trọng để cho doanh nghiệp đứng vững trên thị trường. Tuy nhiên, có một thực trạng chung đó là các nhóm khởi nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư mà chưa nghĩ đến việc đăng ký quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ hoặc ngại đăng ký vì nhiều lý do. Đôi khi điều này xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về kiến thức bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp, vì vậy các doanh nghiệp này thường không nắm được tầm quan trọng của quyền sở hữu trí tuệ và vẫn còn “thờ ơ” với chúng.

Từ đó dẫn đến việc xác định quyền sở hữu và tranh chấp liên quan tới tài sản trí tuệ ngày càng phức tạp, các start-up rất dễ bị “tổn thương” khi sớm phải đương đầu với các vấn đề vi phạm pháp luật, tranh chấp, kiện tụng.

Câu hỏi 2. Theo quan sát của Ông, liệu còn có khó khăn, vướng mắc gì trong việc xác lập, đăng ký, ứng dụng tài sản trí tuệ hiện nay khiến các doanh nghiệp khởi nghiệp e ngại không, thưa Ông?

Trả lời:

Hiện nay, các doanh nghiệp khởi nghiệp luôn được khuyến khích để đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của mình trước khi gia nhập thị trường, vừa nâng cao vị thế cạnh tranh, uy tín trong ngành vừa giúp doanh nghiệp tránh được những tranh chấp pháp lý không đáng có trong tương lai. Tuy nhiên, việc đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ tại Việt Nam vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn chẳng hạn như thủ tục đăng ký, xác lập quyền SHTT còn phức tạp, kéo dài. Tuy thời gian xem xét và cấp văn bằng SHTT đã được rút ngắn so với trước đây nhưng hiện nay nhanh nhất cũng phải mất 18 tháng mới được cấp văn bằng SHTT, làm cho công tác ứng dụng và triển khai công nghệ khó phát triển. Những vấn đề liên quan đến thủ tục đăng ký, thời gian đăng ký nhãn hiệu quá lâu cũng khiến các doanh nghiệp gặp những khó khăn nhất định, thậm chí là gây cản trở, thất thoát nhiều cơ hội kinh doanh của họ.

Ngoài ra, nhiều kết quả nghiên cứu, sáng tạo được đem đi thi, công bố trên các tạp chí quốc tế vô tình trở thành một trở ngại trong việc xác lập quyền SHTT. Nhiều trường hợp đã từng bị từ chối bảo hộ độc quyền sáng chế do kết quả nghiên cứu đã đăng báo quốc tế trước đó, làm mất tính mới – một tiêu chí để được bảo hộ

Câu hỏi 3. Thưa ông, quyền sở hữu trí tuệ thường gắn với những từ như “độc quyền” hay “bảo hộ”, trong khi đó đổi mới sáng tạo thường gắn với tính “mới”, “mở”. Dường như có sự đối lập. Vậy sở hữu trí tuệ có khuyến khích đổi mới sáng tạo không, thưa ông?

Trả lời:

Có rất nhiều trường hợp khi nghiên cứu, sáng tạo ra những cái mới, công nghệ, sản phẩm mới khi công bố ra thị trường liền bị những đối thủ cạnh tranh sao chép để kiếm lời từ đó dẫn đến việc những người nghiên cứu không kiếm được những nguồn lợi mà đáng ra họ phải nhận được từ những sáng tạo của mình. Do đó, độc quyền đối với tài sản trí tuệ chính là cơ sở pháp lý cho quá trình đưa các quyền sở hữu trí tuệ ra thị trường, thu về lợi nhuận và tăng trưởng bền vững trong sản xuất, kinh doanh. Quyền sở hữu trí tuệ chính là công cụ đắc lực, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho sự phát triển của các doanh nghiệp, các chủ thể quyền khác trong nền kinh tế thị trường.

Rõ ràng là sở hữu trí tuệ đồng hành và gắn kết chặt chẽ với hoạt động đổi mới sáng tạo của những bạn trẻ nói riêng và những chủ thể sáng tạo nói chung. Quyền sở hữu trí tuệ khuyến khích, thúc đẩy bản thân các chủ thể quyền, các cá nhân, pháp nhân, tổ chức liên quan trong xã hội không ngừng đổi mới và sáng tạo ra các đối tượng sở hữu trí tuệ mới để được bảo hộ độc quyền.

Câu hỏi 4. Thông điệp của Ngày Sở hữu trí tuệ thế giới (26/4) năm nay là: “Sở hữu trí tuệ và thế hệ trẻ: Đổi mới sáng tạo vì một tương lai tốt đẹp hơn”. Vậy tại Việt Nam, những chủ thể sáng tạo trẻ tuổi được tạo điều kiện để thúc đẩy ý tưởng sáng tạo của mình bằng hệ thống sở hữu trí tuệ như thế nào, thưa ông?

Trả lời:

Bên cạnh việc tạo môi trường pháp lý thuận lợi và chính sách về tài chính (vay vốn, ưu đãi thuế) cho những người làm sáng tạo nói chung – trong đó bao gồm những nhà sáng chế, doanh nghiệp trẻ – Việt Nam cũng đưa ra các giải pháp hỗ trợ về sở hữu trí tuệ.

Theo quy định của Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp vừa và nhỏ 2017, đối với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo được hỗ trợ thêm các vấn đề về sở hữu trí tuệ; khai thác và phát triển tài sản trí tuệ, ứng dụng, chuyển giao công nghệ, đào tạo, thông tin, thương mại hóa.

Thông tư 75/2021/TT-BTC ngày 9/9/2021 do Bộ Tài chính ban hành quy định về quản lý tài chính thực hiện Chương trình Phát triển tài sản trí tuệ đến năm 2030 nêu rõ về mức ngân sách nhà nước hỗ trợ trong đơn đăng ký bảo hộ trong nước, như: Đối với đơn đăng ký bảo hộ sáng chế và đăng ký bảo hộ, công nhận giống cây trồng mới, mức hỗ trợ 30 triệu đồng/đơn; đối với đơn đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu, 15 triệu đồng/văn bằng bảo hộ. Hình thức hỗ trợ này không phân biệt về độ tuổi, nên các bạn trẻ đều có thể nghiên cứu để tham gia Chương trình.

Bên cạnh đó, ngân sách nhà nước cũng hỗ trợ kinh phí triển khai các biện pháp bảo vệ và nâng cao hiệu quả hoạt động thực thi quyền sở hữu trí tuệ. Như kinh phí tổ chức trưng bày, triển lãm phân biệt sản phẩm được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và sản phẩm xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; xác định, lựa chọn sản phẩm, tra cứu đánh giá sản phẩm được bảo hộ và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Với nhiệm vụ quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ, Cục Sở hữu trí tuệ đã dành nguồn lực cho hoạt động phát triển hệ thống sở hữu trí tuệ của Việt Nam. Trong đó, Cục đã có những quan tâm nhất định tới đối tượng giới trẻ từ khá sớm nhằm nâng cao nhận thức cũng như tư vấn, hỗ trợ về sở hữu trí tuệ cho các bạn trẻ như: Tổ chức đào tạo kiến thức về sở hữu trí tuệ từ cơ bản đến nâng cao cho sinh viên của các trường đại học trên toàn quốc, tổ chức các cuộc thi, hỗ trợ, tư vấn xác lập quyền sở hữu công nghiệp cho các sản phẩm/dự án…

Câu hỏi 5. Nói đến khởi nghiệp là chúng ta đang nói đến sáng tạo. Các bạn trẻ khởi nghiệp có những ý tưởng sáng tạo, giải pháp có tính mới nhưng để thương mại hóa ra thị trường cần phải mất một khoảng thời gian nữa. Theo ông thời điểm nào để đăng ký SHTT là phù hợp nhất?

Trả lời:

Pháp luật về quyền sở hữu công nghiệp ở Việt Nam dành quyền bảo hộ cho người nộp đơn sớm nhất trong số những người cùng nộp đơn cho cùng 1 nhãn hiệu. Ðiều đó có nghĩa là với cùng một nhãn hiệu cho một nhóm hàng hóa, dịch vụ thì chỉ có đơn đăng ký được nộp cho Cục Sở hữu công nghiệp sớm nhất là được ưu tiên bảo hộ, còn các đơn nộp của các chủ thể khác cho cùng một nhãn hiệu hàng hoá sẽ bị từ chối bảo hộ.

Hơn nữa, để tránh hiện tượng bị đánh cắp nhãn hiệu, tốt nhất là nên đăng ký nhãn hiệu hàng hoá càng sớm càng tốt, ngay khi có ý định thương mại hoá sản phẩm/dịch vụ trên thị trường, không được đợi sau khi sản phẩm đã có chỗ đứng trên thị trường rồi mới tiến hành đăng ký bảo hộ nhiều khi là đã muộn.

Gia hạn văn bằng bảo hộ: Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu có thể được gia hạn nhiều lần liên tiếp, mỗi lần có thời hạn trong 10 năm.

Để được gia hạn hiệu lực Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, trong vòng 06 tháng trước ngày Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu hết hiệu lực, chủ Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu phải nộp đơn yêu cầu gia hạn cho Cục Sở hữu trí tuệ.

Bên cạnh đó việc đăng ký SHTT cũng mất khá nhiều thời gian để cơ quan có thẩm quyền xem xét và kiểm tra các thông tin liên quan đến thông tin đăng ký và khoảng thời gian làm thủ tủ này khá dài. Do đó, để đảm bảo tốt nhất quyền lợi của mình thì các bạn trẻ khởi nghiệp có những ý tưởng sáng tạo, giải pháp có tính mới nhưng để thương mại hóa ra thị trường cần chủ động đăng ký SHTT càng sớm càng tốt, điều đó cũng giúp các bạn trẻ chủ động hơn khi hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến vấn đề đăng ký SHTT của mình.

Hiện nay, bảo vệ quyền SHTT cũng quan trọng không kém việc phát triển sản phẩm hay kêu gọi vốn đầu tư đối với start-up. Bởi lẽ, các nhà đầu tư khó quyết định rót vốn vào những sản phẩm rủi ro khi biết nó có thể bị làm nhái, làm giả. Thời điểm thuận lợi nhất để startup quan tâm và chú trọng đến SHTT là ngay khi mới nhen nhóm, hình thành ý tưởng kinh doanh. Các đối tượng của quyền SHTT có thể được tạo ra ở bất kỳ giai đoạn nào trong quá trình kinh doanh của startup. Vì vậy, khi bắt đầu tiến hành kinh doanh, hợp tác, kết nối đầu tư startup cần nhận biết được đối tượng SHTT nào có khả năng sẽ được tạo ra, quyền sở hữu và cách thức bảo vệ từng loại đối tượng SHTT tương ứng.

Câu hỏi 6. Để xác lập quyền sở hữu trí tuệ, các doanh nghiệp cần phải tiến hành thủ tục gì?

Trả lời:

Xác lập quyền sở hữu trí tuệ là một vấn đề nhận được khá nhiều sự quan tâm của các chủ thể quyền bởi vì nó là điều kiện tiên quyết và bắt buộc để quyền sở hữu trí tuệ của các chủ thể được bảo hộ. Tùy theo từng đối tượng sở hữu trí tuệ mà căn cứ xác lập quyền sẽ là khác nhau.

Luật sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009, năm 2019) quy định Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng.

Căn cứ phát sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ được quy định như sau:

1.Quyền tác giả phát sinh kể từ khi tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện d­ưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất l­ượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay ch­ưa công bố, đã đăng ký hay ch­ưa đăng ký.

2.Quyền liên quan phát sinh kể từ khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá được định hình hoặc thực hiện mà không gây ph­ương hại đến quyền tác giả.

3.Quyền sở hữu công nghiệp được xác lập như sau:

a) Quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, nhãn hiệu được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật này hoặc công nhận đăng ký quốc tế theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu nổi tiếng được xác lập trên cơ sở sử dụng, không phụ thuộc vào thủ tục đăng ký.

Quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật này hoặc theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên;

b) Quyền sở hữu công nghiệp đối với tên thương mại được xác lập trên cơ sở sử dụng hợp pháp tên thương mại đó;

c) Quyền sở hữu công nghiệp đối với bí mật kinh doanh được xác lập trên cơ sở có được một cách hợp pháp bí mật kinh doanh và thực hiện việc bảo mật bí mật kinh doanh đó;

d) Quyền chống cạnh tranh không lành mạnh được xác lập trên cơ sở hoạt động cạnh tranh trong kinh doanh.

4. Quyền đối với giống cây trồng được xác lập trên cơ sở quyết định cấp Bằng bảo hộ giống cây trồng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật này.

Câu hỏi 7. Thưa ông, DN khởi nghiệp có thể đăng ký SHTT ở đâu tốt nhất để thu hút được nguồn vốn và khởi nghiệp thành công?

Trả lời:

Sở hữu trí tuệ (SHTT) là một trong những mối quan tâm hàng đầu và quan trọng nhất với doanh nghiệp khởi nghiệp (start-up) bên cạnh việc phát triển sản phẩm, nguồn nhân lực chất lượng cao, huy động vốn….Bảo vệ quyền SHTT là điều cần thiết để thu hút nguồn vốn đầu tư rủi ro hoặc ngăn chặn các đối thủ cạnh tranh không lành mạnh.

Như đã trình bày ở trên, quyền sở hữu trí tuệ nói chung bao gồm quyền tác giả và quyền sở hữu công nghiệp. Vì vậy, đối với mỗi tài sản trí tuệ sẽ có những quy định riêng về cơ quan có thẩm quyền đăng ký bảo hộ.

Đối với đăng ký sở hữu trí tuệ cho đối tượng quyền tác giả:

Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu.

Theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ, việc nộp đơn để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả không phải là thủ tục bắt buộc để được hưởng quyền tác giả. Quyền tác giả phát sinh kể từ khi tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện d­ưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất l­ượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay ch­ưa công bố, đã đăng ký hay ch­ưa đăng ký. Tuy nhiên, việc đăng ký bản quyền tác giả là hết sức cần thiết. Bởi khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký bản quyền, tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả không phải chứng minh quyền tác giả thuộc về mình khi có tranh chấp, đồng thời đẩy nghĩa vụ chứng minh về tổ chức, cá nhân khác.

Tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả có thể trực tiếp hoặc ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác nộp hồ sơ đăng ký bản quyền tác giả tại Cục bản quyền tác giả.

Đăng ký sở hữu trí tuệ cho đối tượng là sở hữu công nghiệp:

Quyền sở hữu công nghiệp là quyền của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý, bí mật kinh doanh do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu và quyền chống cạnh tranh không lành mạnh.

Cơ quan duy nhất tại Việt Nam có thẩm quyền đăng ký quyền sở hữu công nghiệp tại Việt Nam là Cục Sở hữu trí tuệ có trụ sở chính tại địa chỉ 384-386 đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội.

Hiện nay có rất nhiều công ty Luật chuyên về dịch vụ Sở hữu trí tuệ, các doanh nghiệp có thể uỷ quyền để các văn phòng này đăng ký và hoàn thiện các thủ tục này một cách nhanh chóng và tiện lợi. Công ty luật SBLAW là 1 trong những đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín tại Hà Nội, HCM. Quý khách liên hệ ngay cho chúng tôi để nhận được tư vấn cụ thể.

5/5 (1 Review)

Tư vấn pháp lý

Liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn 24/7

    Bài viết liên quan

    Luật sư tranh tụng thu hồi nợ

    Trong các hoạt động kinh doanh và thương mại, các khoản nợ xấu thường ảnh hưởng rất lớn tới doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp và các chủ thể kinh doanh. Dịch vụ tranh tụng thu hồi nợ tại SBLaw giúp khách hàng tìm kiếm các giải pháp giải quyết tranh chấp về thu hồi nợ mà không phải qua thủ tục tố tụng.

    Xem chi tiết