Khung pháp lý đầu tư hiện nay ở Việt Nam được quy định bởi hai lĩnh vực pháp luật cơ bản:
Luật Doanh nghiệp, quy định về thành lập, quản lý tổ chức và hoạt động của các loại hình doanh nghiệp khác nhau và Luật Đầu tư, bao gồm các quy định về hoạt động đầu tư, quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư, bảo lãnh đầu tư và ưu đãi đầu tư.
Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FIEs) đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển nền kinh tế Việt Nam.
FIEs là nguồn lực hiệu quả góp phần tăng trưởng kinh tế, bằng cách cải thiện cán cân thanh toán, thúc đẩy đổi mới công nghệ, giới thiệu các phương thức quản lý kinh doanh hiện đại, tạo việc làm và mang lại khả năng cạnh tranh cho thị trường.
Chính phủ đang tìm cách thu hút đầu tư trên một loạt các lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ cao.
CÁC LĨNH VỰC CHÍNH ĐƯỢC ƯU ĐÃI ĐẦU TƯ
Hoạt động công nghệ cao, sản phẩm công nghiệp hỗ trợ công nghệ cao; hoạt động nghiên cứu và phát triển.
Sản xuất vật liệu mới, năng lượng mới, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng từ 30% trở lên, sản phẩm tiết kiệm năng lượng.
Sản xuất sản phẩm điện tử, sản phẩm cơ khí trọng điểm, máy nông nghiệp, ô tô, phụ tùng ô tô; đóng tàu.
Sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ cho ngành dệt may, da giày và các sản phẩm đã nêu tại mục thứ 3
Sản xuất sản phẩm công nghệ thông tin, phần mềm, nội dung số.
Nuôi trồng, chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản; trồng và bảo vệ rừng; làm muối; khai thác hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá; sản xuất giống cây trồng, giống vật nuôi, sản phẩm công nghệ sinh học.
Thu gom, xử lý, tái chế hoặc tái sử dụng chất thải.
Đầu tư phát triển và vận hành, quản lý công trình kết cấu hạ tầng; phát triển vận tải hành khách công cộng tại các đô thị.
Giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp.
Đầu tư trung tâm lão khoa, tâm thần, điều trị bệnh nhân nhiễm chất độc màu da cam; trung tâm chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ mồ côi, trẻ em lang thang không nơi nương tựa.
Đầu tư cơ sở luyện tập, thi đấu thể dục, thể thao cho người khuyết tật hoặc chuyên nghiệp; bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Khám bệnh, chữa bệnh; sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc, thuốc chủ yếu, thuốc thiết yếu, thuốc phòng, chống bệnh xã hội, vắc xin, sinh phẩm y tế, thuốc từ dược liệu, thuốc đông y; nghiên cứu khoa học về công nghệ bào chế, công nghệ sinh học để sản xuất các loại thuốc mới.
Quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô.
Đầu tư kinh doanh chuỗi phân phối sản phẩm của doanh nghiệp vừa và nhỏ(DNNVV); đầu tư kinh doanh cơ sở kỹ thuật cung cấp hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ; đầu tư kinh doanh các không gian làm việc chung phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ theo quy định của pháp luật.
CAM KẾT BẢO ĐẢM ĐẦU TƯ CỦA CHÍNH PHỦ
- Tài sản hợp pháp của nhà đầu tư không bị quốc hữu hóa hoặc tịch thu bằng các biện pháp hành chính.
- Trường hợp Nhà nước trưng mua, trưng dụng tài sản vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc vì lợi ích quốc gia, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai thì nhà đầu tư được thanh toán, bồi thường theo quy định của pháp luật về trưng mua, trưng dụng tài sản và quy định khác của pháp luật có liên quan.
- Nhà nước không bắt buộc nhà đầu tư phải thực hiện các yêu cầu bao gồm: Ưu tiên mua, sử dụng hàng hóa, dịch vụ trong nước hoặc phải mua, sử dụng hàng hóa, dịch vụ từ nhà sản xuất hoặc cung ứng dịch vụ trong nước; Xuất khẩu hàng hóa hoặc dịch vụ đạt một tỷ lệ nhất định; Hạn chế số lượng, giá trị, loại hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu hoặc sản xuất, cung ứng trong nước, Nhập khẩu hàng hóa với số lượng và giá trị tương ứng với số lượng và giá trị hàng hóa xuất khẩu hoặc phải tự cân đối ngoại tệ từ nguồn xuất khẩu để đáp ứng nhu cầu nhập khẩu; Đạt được tỷ lệ nội địa hóa đối với hàng hóa sản xuất trong nước; Đạt được một mức độ hoặc giá trị nhất định trong hoạt động nghiên cứu và phát triển ở trong nước; Cung cấp hàng hóa, dịch vụ tại một địa điểm cụ thể ở trong nước hoặc nước ngoài; Đặt trụ sở chính tại địa điểm theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Căn cứ định hướng phát triển kinh tế - xã hội, chính sách quản lý ngoại hối và khả năng cân đối ngoại tệ trong từng thời kỳ, Thủ tướng Chính phủ quyết định việc bảo đảm đáp ứng nhu cầu ngoại tệ đối với dự án đầu tư thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ và những dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng quan trọng khác.
- Nhà đầu tư nước ngoài được phép chuyển nhượng vốn và thanh lý đầu tư; . Thu nhập từ hoạt động đầu tư kinh doanh; Tiền và tài sản khác thuộc sở hữu hợp pháp của nhà đầu tư
- Thủ tướng Chính phủ quyết định việc bảo lãnh nghĩa vụ thực hiện hợp đồng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc doanh nghiệp nhà nước tham gia thực hiện dự án đầu tư thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ và những dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng quan trọng khác
- Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư cao hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư đang được hưởng thì nhà đầu tư được hưởng ưu đãi đầu tư theo quy định của văn bản pháp luật mới cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án. Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư thấp hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư được hưởng trước đó thì nhà đầu tư được tiếp tục áp dụng ưu đãi đầu tư theo quy định trước đó cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án trừ trường hợp thay đổi quy định của văn bản pháp luật vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng, bảo vệ môi trường
- Trong trường hợp các nhà đầu tư không được phép tiếp tục hưởng các ưu đãi đầu tư, họ sẽ được xem xét giải quyết bằng một hoặc nhiều biện pháp sau đây, miễn là các nhà đầu tư yêu cầu bằng văn bản trong khoảng thời gian ba năm kể từ ngày có hiệu lực luật mới: (i) khấu trừ tổn thất thực tế và thiệt hại mà các nhà đầu tư phải chịu từ thu nhập chịu thuế, (ii) thay đổi mục tiêu hoạt động của các dự án đầu tư, (iii) hỗ trợ nhà đầu tư khắc phục tổn thất và thiệt hại
