Câu hỏi: Tôi ở Hà Nội. Tôi có một vài người bạn đã tham gia kí hợp đồng bán hàng đa cấp với một công ty, tuy đã nộp tiền nhưng lại chưa lấy hàng. Nay công ty đó bị rút giấy phép kinh doanh, các bạn tôi không muốn tiếp tục bán hàng cho họ nữa nên đã yêu cầu được trả lại số tiền đã nộp. Tuy vậy công ty đó trả lời là hợp đồng coi như đã được thực hiện rồi, đến lấy hàng về mà dùng. Mong luật sư tư vấn giúp tôi liệu các bạn tôi có thể đòi lại tiền được không? Có thể kiện công ty kia ra toà hay không?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Điểm a khoản 1 Điều 5 Nghị định 42/2014/NĐ-CP quy định về những hành vi bị cấm trong hoạt động bán hàng đa cấp như sau:
"1. Cấm doanh nghiệp bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau đây:
a) Yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải đặt cọc hoặc đóng một khoản tiền nhất định dưới bất kì hình thức nào để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;”
Theo thông tin mà bạn đưa ra thì doanh nghiệp này đã yêu cầu bạn phải nộp một khoản tiền để tham gia bán hàng. Như vậy doanh nghiệp đã vi phạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5 Nghị định 42/2014/NĐ-CP. Do vậy, bạn hoàn toàn có quyền chấm dứt hợp đồng và yêu cầu doanh nghiệp bồi hoàn số tiền bạn đã đóng.
Tuy nhiên khi các bạn của bạn yêu cầu được trả lại tiền thì doanh nghiệp đa cấp kia đã từ chối và ép các bạn của bạn phải lấy hàng về. Hành vi này đã vi phạm quy định tại Điều 26 Nghị định 42/2014/NĐ-CP về việc mua lại hàng hóa từ người tham gia bán hàng đa cấp. Theo đó:
"1. Khi người tham gia bán hàng đa cấp có yêu cầu, doanh nghiệp bán hàng đa cấp có trách nhiệm mua lại hàng hóa đã bán cho người tham gia bán hàng đa cấp đó, bao gồm cả hàng hóa được bán theo chương trình khuyến mại.
2. Điều kiện mua lại hàng hóa từ người tham gia bán hàng đa cấp:
a) Hàng hóa còn hạn sử dụng;
b) Hàng hóa còn nguyên bao bì, tem, nhãn;
c) Yêu cầu mua lại được thực hiện trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày người tham gia bán hàng đa cấp nhận hàng.
3. Trong trường hợp phải mua lại hàng hóa theo quy định tại Khoản 1 Điều này, doanh nghiệp bán hàng đa cấp có trách nhiệm:
a) Hoàn lại tổng số tiền mà người tham gia bán hàng đa cấp đã trả để nhận được hàng hóa đó nếu không có căn cứ để khấu trừ theo quy định tại Điểm b Khoản này;
b) Hoàn lại tổng số tiền sau khi đã trừ đi các chi phí quản lý, tái lưu kho và chi phí hành chính khác nhưng không thấp hơn 90% khoản tiền mà người tham gia bán hàng đa cấp đã trả để nhận được hàng hóa đó.
4. Khi hoàn lại tiền theo quy định tại Khoản 3 Điều này, doanh nghiệp bán hàng đa cấp có thể khấu trừ tiền hoa hồng, tiền thưởng và các lợi ích kinh tế khác mà người tham gia bán hàng đa cấp đã nhận từ việc mua hàng hóa đó.
5. Sau khi hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp chấm dứt, doanh nghiệp bán hàng đa cấp có trách nhiệm mua lại hàng hóa đã bán cho người tham gia bán hàng đa cấp theo quy định tại Khoản 1, Khoản 2, Khoản 3 và Khoản 4 Điều này”.
Như vậy, công ty có nghĩa vụ phải hoàn trả lại tiền cho bạn theo quy định của pháp luật. Nếu công ty vẫn tiếp tục không chịu trả tiền và ép bạn đến lấy hàng thì bạn có thể khởi kiện ra cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
