Câu hỏi:
Cho tôi hỏi: Tôi đã qua kỳ thi tuyển Cán bộ, Công chức và đậu vào chức danh Công chức Địa chính - Xây dựng - Môi trường - Nông nghiệp của một xã trên địa bàn huyện đang sinh sống. Hiện tại, bố tôi dự định thành lập công ty tư vấn về môi trường. Xin luật sư cho biết trường hợp này, bố tôi có được phép mở công ty chung ngành với ngành tôi đang làm không?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi.
Liên quan đến thắc mắc của bạn, tôi xin tư vấn như sau:
Theo quy định tại Điều 18 Luật doanh nghiệp 2014 thì cá nhân có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam trừ trường hợp được quy định tại khoản 2 Điều 18 Luật doanh nghiệp 2014. Trong đó, cán bộ công chức viên chức không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam, chỉ có quyền góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh trừ các đối tượng không được góp vốn vào doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức.
Bên cạnh đó, tại Điều 37 Luật phòng chống tham nhũng năm 2005 có quy định:
- Cán bộ, công chức, viên chức không được làm những việc sau đây: Thành lập, tham gia thành lập hoặc tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã, bệnh viện tư, trường học tư và tổ chức nghiên cứu khoa học tư, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
- Người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan, vợ hoặc chồng của những người đó không được góp vốn vào doanh nghiệp hoạt động trong phạm vi ngành, nghề mà người đó trực tiếp thực hiện việc quản lý nhà nước.
- Người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị không được bố trí vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột của mình giữ chức vụ quản lý về tổ chức nhân sự, kế toán - tài vụ, làm thủ quỹ, thủ kho trong cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc giao dịch, mua bán vật tư, hàng hoá, ký kết hợp đồng cho cơ quan, tổ chức, đơn vị đó.
- Người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan không được để vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con kinh doanh trong phạm vi do mình quản lý trực tiếp.
- Cán bộ, công chức, viên chức là thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Phó tổng giám đốc, Giám đốc, Phó giám đốc, Kế toán trưởng và những cán bộ quản lý khác trong doanh nghiệp của Nhà nước không được ký kết hợp đồng với doanh nghiệp thuộc sở hữu của vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột; cho phép doanh nghiệp thuộc sở hữu của vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột tham dự các gói thầu của doanh nghiệp mình; bố trí vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột giữ chức vụ quản lý về tổ chức nhân sự, kế toán - tài vụ, làm thủ quỹ, thủ kho trong doanh nghiệp hoặc giao dịch, mua bán vật tư, hàng hoá, ký kết hợp đồng cho doanh nghiệp.
Như vậy, theo quy định trên thì chỉ hạn chế quyền thành lập công ty đối với bố của bạn. Tuy nhiên, pháp luật sẽ cấm trường hợp người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu của cơ quan không được để vợ/chồng, bố/mẹ/con kinh doanh trong phạm vi do mình quản lý trực tiếp. Như vậy, trong trường hợp bạn là công chức địa chính- xây dựng- môi trường- nông nghiệp, trong khi đó, bố của bạn lại thành lập công ty tư vấn về môi trường, được xác định là trong cùng ngành, lĩnh vực mà bạn có quản lý, trong trường hợp này, việc thành lập công ty trong phạm vi bạn quản lý sẽ bị hạn chế nếu bạn là người đứng đầu của cấp phó của người đứng đầu.
