Câu hỏi: Tôi là Nguyên, ở Hà Nội. Tôi đang dự định thành lập công ty cổ phần, vậy cho tôi hỏi trong cơ cấu tổ chức công ty tôi có phải thành lập Ban kiểm soát không?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Khoản 1 Điều 134 Luật Doanh nghiệp năm 2014 quy định về cơ cấu tổ chức quản lý công ty cổ phần như sau:
"Điều 134. Cơ cấu tổ chức quản lý công ty cổ phần
1. Công ty cổ phần có quyền lựa chọn tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau đây, trừ trường hợp pháp luật về chứng khoán có quy định khác:
a) Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp công ty cổ phần có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì không bắt buộc phải có Ban kiểm soát;
b) Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp này ít nhất 20% số thành viên Hội đồng quản trị phải là thành viên độc lập và có Ban kiểm toán nội bộ trực thuộc Hội đồng quản trị. Các thành viên độc lập thực hiện chức năng giám sát và tổ chức thực hiện kiểm soát đối với việc quản lý điều hành công ty.”
Như vậy, trừ trường hợp pháp luật về chứng khoán có quy định khác thì theo quy định trên công ty bạn có quyền lựa chọn tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau đây, với mỗi mô hình thì việc thành lập Ban kiểm soát có sự khác nhau, cụ thể:
- Mô hình 1: cơ cấu tổ chức công ty bao gồm: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.
Trường hợp này trong cơ cấu tổ chức công ty có Ban kiểm soát, do đó, Nếu công ty bạn lựa chọn mô hình này thì việc thành lập Ban kiểm soát được xác định như sau:
+ Nếu công ty bạn có từ 11 cổ đông trở lên hoặc/và các cổ đông là tổ chức sở hữu từ 50% tổng số cổ phần của công ty trở lên thì trong cơ cấu tổ chức công ty các bạn bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát;
+ Nếu công ty bạn có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì trong cơ cấu tổ chức, các bạn không bắt buộc phải thành lập Ban kiểm soát; việc thành lập hay không là do nhu cầu của các bạn.
- Mô hình 2: cơ cấu tổ chức công ty bao gồm: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.
Trường hợp này trong cơ cấu tổ chức công ty không có Ban kiểm soát, do đó, Nếu công ty bạn lựa chọn mô hình này thì dù số lượng cổ đông công ty bạn là bao nhiêu đi nữa (dưới hoặc trên 11 cổ đông) và tỷ lệ sở hữu cổ phần công ty của cổ đông là tổ chức là bao nhiêu đi nữa (trên hay dưới 50% tổng số cổ phần của công ty) thì công ty bạn đều không phải thành lập Ban kiểm soát. Tuy nhiên, trong trường hợp này ít nhất 20% số thành viên Hội đồng quản trị của công ty bạn phải là thành viên độc lập và có Ban kiểm toán nội bộ trực thuộc Hội đồng quản trị. Các thành viên độc lập thực hiện chức năng giám sát và tổ chức thực hiện kiểm soát đối với việc quản lý điều hành công ty.
Như vậy, không phải mọi trường hợp khi thành lập công ty cổ phần thì các bạn đều phải thành lập Ban kiểm soát mà các bạn sẽ chỉ phải thành lập Ban kiểm soát khi lựa chọn cơ cấu tổ chức theo mô hình đơn hội đồng và công ty có từ 11 cổ đông trở lên và/hoặc cổ đông là tổ chức sở hữu từ 50% cổ phần công ty trở lên.
