Trong thời đại kinh tế thị trường, quyền sở hữu trí tuệ, đặc biệt là quyền sở hữu công nghiệp, ngày càng được coi trọng và bảo vệ. Tuy nhiên, tình trạng xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp vẫn diễn ra phổ biến, gây thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp và nền kinh tế. Vậy, những hành vi xâm phạm này sẽ phải đối mặt với những hình phạt nào? Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các quy định pháp luật về xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp.
Cấu thành tội phạm về Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp
Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp là hành vi cố ý xâm phạm quyền sở hữu, quyền sử dụng các đối tượng sở hữu công nghiệp của cá nhân, tổ chức được pháp luật bảo hộ. Hành vi này thể hiện qua việc chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép các đối tượng như nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý. Mục đích của hành vi này thường là để thu lợi bất chính, gây thiệt hại cho chủ sở hữu và làm mất trật tự quản lý kinh tế.
Cấu thành tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp bao gồm các yếu tố sau:
- Chủ thể: Bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.
- Khách thể: Quyền sở hữu, quyền sử dụng các đối tượng sở hữu công nghiệp được pháp luật bảo hộ.
- Mặt khách quan: Hành vi chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép các đối tượng sở hữu công nghiệp.
- Mặt chủ quan: Lỗi cố ý và mục đích vụ lợi.
Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp bị xử phạt như nào?
Những cá nhân, tổ chức cố ý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý tại Việt Nam sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo Điều 226 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017).
Hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý sẽ bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. Cụ thể như sau:
Đối với các cá nhân
Để so sánh rõ ràng giữa các khung hình phạt, chúng ta có thể trình bày thông tin dưới dạng bảng:
| Hành vi vi phạm | Hình phạt |
|---|---|
| Cố ý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý với quy mô thương mại, thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng | Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm |
| Có tổ chức, phạm tội 02 lần trở lên, thu lợi bất chính 300.000.000 đồng trở lên, gây thiệt hại 500.000.000 đồng trở lên hoặc hàng hóa vi phạm trị giá 500.000.000 đồng trở lên | Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm |
Hình phạt bổ sung: Ngoài các hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Hình phạt đối với pháp nhân thương mại xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp
Theo Điều 226 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), pháp nhân thương mại khi thực hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp sẽ phải chịu các hình phạt sau:
Trường hợp 1: Vi phạm ở mức độ tương đương với khung 1 đối với cá nhân
Hình phạt: Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng.
Điều kiện áp dụng:
- Thực hiện hành vi quy mô lớn hoặc thu lợi bất chính tương đương với khung 1 đối với cá nhân.
- Đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
Trường hợp 2: Vi phạm ở mức độ tương đương với khung 2 đối với cá nhân
Hình phạt:
- Phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng.
- Đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 02 năm.
- Điều kiện áp dụng: Phạm tội có tổ chức, phạm tội nhiều lần hoặc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Hình phạt bổ sung
Ngoài các hình phạt chính, pháp nhân thương mại còn có thể bị áp dụng các hình phạt bổ sung như:
Phạt tiền bổ sung.
- Cấm kinh doanh hoặc cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định.
- Cấm huy động vốn.
Để bảo vệ quyền lợi của mình, các doanh nghiệp cần có ý thức đăng ký bảo hộ sở hữu công nghiệp cho các sản phẩm, dịch vụ của mình. Đồng thời, người tiêu dùng cũng cần nâng cao ý thức về việc lựa chọn và sử dụng hàng hóa chính hãng để góp phần bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Liên hệ ngay SBLAW để nhận được tư vấn cụ thể và chi tiết nhất cho trường hợp của quý khách hàng.
