Luật sư Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Công ty Luật TNHH SB Law đã có quan điểm về việc Tân Hoàng Minh bị hủy 9 đợt phát hành chào bán trái phiếu doanh nghiệp. Dưới đây là nội dung chi tiết:
Ngày 4/4, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết đã ban hành văn bản hủy bỏ 9 đợt chào bán trái phiếu từ tháng 7/2021 đến tháng 3/2022 với tổng trị giá 10.030 tỉ đồng của 3 đơn vị thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh gồm: Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty CP Cung Điện Mùa Đông và Công ty CP đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng thông tin lý do hủy 9 đợt phát hành chào bán trái phiếu của 3 công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh vì "có hành vi công bố thông tin sai sự thật, che giấu thông tin trong hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ".
Sau sự việc trên, Tập đoàn Tân Hoàng Minh cũng cho hay dự kiến tiến trình xử lý hoàn trả tiền đến khách hàng sẽ được thực hiện như sau:
- Đối với các hợp đồng đến hạn thanh toán, số tiền đầu tư của khách hàng sẽ được hoàn trả trong thời gian sớm nhất.
- Đối với các hợp đồng chưa đến hạn thanh toán, Tập đoàn Tân Hoàng Minh sẽ phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước, làm việc với doanh nghiệp phát hành, ngân hàng quản lý tài sản để xử lý và hoàn trả lại khách hàng theo đúng hướng dẫn, chỉ đạo của các cơ quan chức năng trên tinh thần thiện chí và tuân thủ quy định của pháp luật.
Tập đoàn Tân Hoàng Minh khẳng định đây là sự việc vô cùng đáng tiếc, ngoài mong muốn của tập đoàn, cam kết các thông tin trái phiếu đã tư vấn cho khách hàng đúng với thông tin mà doanh nghiệp phát hành trái phiếu, công ty định giá tài sản đảm bảo, ngân hàng quản lý tài sản đảm bảo cung cấp.
1. Dưới góc độ luật sư, anh cho biết ý kiến về việc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng thông tin lý do hủy 9 đợt phát hành chào bán trái phiếu của 3 công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh?
LS Nguyễn Thanh Hà trả lời:
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết: Căn cứ hồ sơ, tài liệu và đề nghị của cơ quan có thẩm quyền về việc hủy bỏ các đợt phát hành trái phiếu của Công ty Ngôi Sao Việt, Công ty Cung điện Mùa đông, Công ty Soleil thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh do có hành vi công bố thông tin sai sự thật, che giấu thông tin trong hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ. Căn cứ quy định tại Luật Chứng khoán năm 2019, Nghị định số 153/2020/NĐ-CP, ngày 3/4/2022, UBCKNN đã ban hành Quyết định số 181/QĐ-UBCK hủy 9 đợt chào bán trái phiếu (từ tháng 7/2021 đến tháng 3/2022 với tổng trị giá 10.030 tỷ đồng) của Công ty Ngôi Sao Việt, Công ty Cung điện Mùa Đông, Công ty Soleil thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh.
Việc UBCKNN ban hành quyết định 181/QĐ-UBCK là hoàn toàn đúng với thẩm quyền theo quy định tại Điều 9 Luật Chứng khoán 2019 và Điều 12, Điều 39 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.
Bên cạnh đó, việc hủy 9 đợt chào bán trái phiếu này được thực hiện theo quy định tại khoản 6 Điều 8 Nghị định 156/2020/NĐ-CP và điểm a khoản 3 Điều 4 Nghị định 156/2020/NĐ-CP sửa đổi bởi điểm c khoản 3 Điều 1 Nghị định 128/2021/NĐ-CP, như vậy các công ty sẽ bị phạt tiền từ 400.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng đồng thời bị buộc thu hồi trái phiếu đã chào bán, phát hành.
2. Tân Hoàng Minh cam kết sẽ hoàn trả lại tiền cho khách hàng khi mua trái phiếu bị huỷ, điều này có khả quan và liệu khách hàng có chấp nhận, hay Tân Hoàng Minh sẽ phải tính đến phương án đền bù cho khách hàng?
LS Nguyễn Thanh Hà trả lời:
Hiện tại Tân Hoàng Minh đã đưa ra hai phương án hoàn trả tiền đối với khách hàng như sau:
- Đối với các hợp đồng đến hạn thanh toán, số tiền đầu tư của khách hàng sẽ được hoàn trả trong thời gian sớm nhất.
- Còn với các hợp đồng chưa đến hạn thanh toán, Tân Hoàng Minh sẽ phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước, làm việc với doanh nghiệp phát hành, ngân hàng quản lý tài sản để xử lý và hoàn trả lại khách hàng theo đúng hướng dẫn, chỉ đạo của các cơ quan chức năng trên tinh thần thiện chí và tuân thủ quy định của pháp luật.
Rõ ràng là Tân Hoàng Minh mới chỉ đề cập đến việc hoàn trả tiền mua trái phiếu của các nhà đầu tư còn về tiền lãi suất trái phiếu ra sao thì hoàn toàn chưa có đề cập đến. Tuy nhiên theo quy định tại Điều 8 Nghị định 156/2020/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 128/2021/NĐ-CP), thì ngoài việc trả lại tiền gốc sau khi thu hồi trái phiếu đã phát hành còn phải trả thêm tiền lãi tính theo lãi suất ghi trên trái phiếu.
Chính vì vậy, về vấn đề này Tân Hoàng Minh và các nhà đầu tư cần ngồi lại với nhau và xác định phương án hoàn trả tiền gốc, tiền lãi suất cũng như có bất kỳ phương án bồi thường nào khác nếu như Tân Hoàng Minh vẫn giữ phương án chỉ hoàn trả tiền gốc mua trái phiếu như bây giờ.
3. Từ vụ ông Trịnh Văn Quyết "bán chui" cổ phiếu và đã bị khởi tố... giờ đến các công ty con của Tân Hoàng Minh bị huỷ 9 đợt phát hành trái phiếu, phải chăng luật quy định chưa đủ nghiêm hay còn kẽ hở để các ông lớn "lũng đoạn" thị trường chứng khoán?
LS Nguyễn Thanh Hà trả lời:
Hiện nay chế tài xử lý các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực chứng khoán được quy định của yếu trong Bộ luật hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017); Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán do Bộ Tài chính ban hành và các văn bản hướng dẫn. Trong đó, Bộ luật hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định các tội liên quan đến lĩnh vực chứng khoán gồm: Tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán (Điều 209); Tội sử dụng thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán (Điều 210); Tội thao túng thị trường chứng khoán (Điều 211); Tội làm giả tài liệu trong hồ sơ chào bán, niêm yết chứng khoán (Điều 212) với mức hình phạt cao nhất là 07 năm tù và phạt tiền cao nhất là 10 tỷ đồng. Căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 5 Nghị định 128/2021/NĐ-CP thì mức xử phạt tối đa là 3 tỷ đồng đối với tổ chức và 1,5 tỷ đồng đối với cá nhân.
Có thể thấy, các chế tài này vẫn còn chưa tương thích so với hậu quả nghiêm trọng mà các vi phạm pháp luật chứng khoán gây ra cho xã hội mà đặc biệt là cho các nhà đầu tư. Chính điều này đã dẫn đến việc các hành vi vi phạm ngày càng gia tăng cả về số lượng và mức độ vi phạm. Nổi bật là vụ ông Trịnh Văn Quyết "bán chui" cổ phiếu và đã bị khởi tố, 3 công ty con của Tân Hoàng Minh bị huỷ 9 đợt phát hành trái phiếu. Các hoạt động này đều liên quan đến hoạt động thao túng giá thị trường chứng khoán, giao dịch giả tạo, vi phạm về chế độ báo cáo, công bố thông tin, vi phạm từ phía công ty chứng khoán,...
4. Theo luật sư, cần có giải pháp nào để không xảy ra những trường hợp tương tự?
LS Nguyễn Thanh Hà trả lời:
Thứ nhất, cần sửa đổi các quy định trong Bộ Luật hình sự, Luật xử lý vi phạm hành chính theo hướng tăng nặng hình phạt. Bởi lẽ hiện nay số tiền xử phạt trong các vụ việc vi phạm lĩnh vực chứng khoán là khá thấp không tương thích với hậu quả của vi phạm hay các khoản lợi mà chủ thể vi phạm đạt được khi thực hiện hành vi do đó làm giảm hiệu quả răn đe của hình phạt. Mức xử phạt tối đa đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán đối với cá nhân là 1.5 tỷ đồng, với tổ chức là 3 tỷ đồng.
Thứ hai, cần đồng bộ hoá các thể chế và định chế liên quan đến chứng khoán và thị trường chứng khoán, tạo ra khung pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán hoàn chỉnh để thị trường chứng khoán được vận hành đồng bộ và có hiệu quả.
Thứ ba, lĩnh vực chứng khoán là một lĩnh vực tương đối mới, do đó, các cơ quan có thẩm quyền cần bổ sung những quy định pháp luật phù hợp với thực tế khi xã hội đang phát triển như vũ bão hiện nay để từ đó có thể tạo hành lang pháp lý quản lí hoạt động chứng khoán, là cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền xác định các hành vi vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán. Ngay khi các cơ quan có thẩm quyền phát hiện các hành vi sai phạm thì phải xử lý nghiêm, ngay từ đầu để tránh những hệ lụy đáng tiếc sau này.
