Mua bán thông tin dữ liệu data người dùng tràn lan trên không gian mạng

Nội dung bài viết

Luật sư Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Công ty Luật TNHH SB Law đã trả lời kênh ANTV về vấn đề “Mua bán thông tin dữ liệu data người dùng tràn lan trên không gian mạng”. Dưới đây là nội dung chi tiết:

Luật sư Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Công ty Luật TNHH SB Law

Câu 1: Hiện nay xuất hiện những trang chợ đen trên không gian mạng về việc mua bán thông tin dữ liệu data người dùng. Hành vi thu thập, mua bán tràn lan data này có phải vi phạm pháp luật hay không? Và sẽ bị xử phạt như thế nào?

Trả lời:

(i) Hành vi mua bán thông tin dữ liệu data người dùng là hành vi vi phạm pháp luật

Điều 38 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình như sau:

“1. Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.

Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác”.

Quyền riêng tư là quyền của cá nhân được tự quyết đối với đời sống của mình mà không chịu bất kì sự can thiệp nào từ những người xung quan khác. Với quyền này, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là những thông tin tư liệu mà cá nhân không muốn công khai, bộc bạch, được giữ kín bằng các biện pháp thông thường hoặc biện pháp kĩ thuật khác nhau. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được cá nhân đó đồng ý.

Đồng thời, Khoản 5 Điều 7 Luật an toàn thông tin mạng 2015 quy định một trong các hành vi bị nghiêm cấm bao gồm: Thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân.

Như vậy, việc bán data khách hàng là hành vi vi phạm pháp luật và bị nghiêm cấm.

(ii) Hình thức xử phạt

Điều 8 Luật An toàn thông tin mạng 2015 quy định Người nào có hành vi vi phạm quy định của Luật này; thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.  Cụ thể:

Thứ nhất, về xử phạt hành chính

Khoản 5 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 14/2022/NĐ-CP) quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin, an toàn thông tin mạng và giao dịch điện tử quy định hành vi mua bán hoặc trao đổi trái phép thông tin riêng của người sử dụng dịch vụ viễn thông bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng.

Ngoài ra, cá nhân, tổ chức có hành vi trên còn có thể bị tước quyền sử dụng Giấy phép thiết lập mạng xã hội từ 22 tháng đến 24 tháng; và buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm này.

Thứ hai, xử lý hình sự

Người có hành vi mua bán thông tin dữ liệu khách hàng tùy vào tính chất, mức độ vi phạm có thể bị xử lý theo quy định tại Điều 288 Bộ luật Hình sự năm 2015(được sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội “Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” với khung hình phạt cao nhất là 7 năm tù.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Thứ ba, bồi thường thiệt hại

Điều 13 Bộ luật dân sự 2015 quy định cá nhân, pháp nhân có quyền dân sự bị xâm phạm được bồi thường toàn bộ thiệt hại, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Theo đó, người bị thiệt hại do hành vi vi phạm trên gây ra thì có thể kiện đòi bồi thường.

Bán data khách hàng có phạm tội không?
Mua bán thông tin dữ liệu data người dùng tràn lan trên không gian mạng

Câu 2: Việc mua bán data dữ liệu ảnh hưởng cuộc sống người dân như thế nào? Trách nhiệm quản lý thuộc về ai? Người dân cần cẩn trọng điều gì?

Trả lời:

Việc mua bán dữ liệu ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống người dân, những người có data thông tin cá nhân bị rao bán tràn làn. Họ thường xuyên nhận được những cuộc gọi, tin nhắn mời chào mua bán, tư vấn sản phẩm, dịch vụ mà họ thực sự không có nhu cầu sử dụng. Những hành vi như vậy gây phiền toái, quấy nhiễu đến đời sống cá nhân của người dân, bởi lẽ công việc, cuộc sống của mọi người rất bận rộn, điện thoại để giải quyết công việc, liên hệ với người thân, bạn bè, đối tác; chính những cuộc gọi làm phiền từ hệ quả của việc mua bán data khách hàng trên làm gián đoạn, ảnh hưởng đến cuộc sống thường nhật của người dân.

Trách nhiệm quản lý data dữ liệu khách hàng này thuộc về chủ sở hữu doanh nghiệp – nơi khách hàng mua, sử dụng sản phẩm, dịch vụ. Thường khi mua, sử dụng dịch vụ, khách hàng đều được doanh nghiệp, cửa hàng yêu cầu cung cấp tên, số điện thoại, thậm chí tại một số ngân hàng hay sàn giao dịch bất động sản còn lưu lại cả thông tin chứng minh nhân dân, căn cước công dân của khách hàng để phục vụ cho việc tích điểm, đổi quà, lưu trữ thông tin khách hàng khi mua hàng, sử dụng dịch vụ tại nơi đó, chính vì vậy chủ sở hữu doanh nghiệp có trách nhiệm bảo mật tuyệt đối thông tin cá nhân của khách hàng, không được phát tán hay sử dụng vào mục đích vụ lợi.

Theo đó, người dân cần hết sức cẩn trọng trong việc bảo đảm thông tin cá nhân của mình. Cụ thể:

Thứ nhất, để không bị đối tượng xấu lợi dụng hoặc trở thành nạn nhân của các cuộc tấn công lừa đảo cần trang bị kiến thức tốt để phòng tránh các tình huống lừa đảo có thể xảy ra.

Thứ hai, cần đảm bảo an toàn cho các tài khoản trực tuyến như tài khoản ngân hàng, ví điện tử, thư điện tử, facebook… đặc biệt với tài khoản có chức năng thanh toán trực tuyến, chỉ mở các tình năng này khi cần sử dụng. chỉ nên sử dụng các dịch vụ của các tổ chức uy tín, đã được tín nhiệm tại Việt Nam.

Ngoài ra, tránh cung cấp thông tin cá nhân cho các dịch vụ của các tổ chức chưa được xác nhận, đánh giá tín nhiệm một cách rõ ràng như các hệ thống ứng dụng cho vay, tiền ảo.

0/5 (0 Reviews)

Tư vấn pháp lý

Liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn 24/7

    Bài viết liên quan