Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp giữa các bên thông qua một hoặc nhiều trọng tài do các bên thỏa thuận, không qua Tòa án nhân dân. Trọng tài thương mại được coi là một phương thức giải quyết tranh chấp hiệu quả, linh hoạt và tiết kiệm chi phí so với việc khởi kiện tại Tòa án nhân dân. Trong bài viết này, SBLAW sẽ chia sẻ đến quý khách hàng trọng tài thương mại là gì? Các hình thức trọng tài thương mại phổ biến hiện nay.
Trọng tài thương mại là gì?
Trọng tài thương mại là một phương thức giải quyết tranh chấp giữa các bên trong hoạt động thương mại mà các bên đã thỏa thuận trước. Thay vì đưa vụ việc ra tòa án, các bên sẽ chọn một hoặc nhiều trọng tài viên (là những người có chuyên môn, trung lập) để đưa ra phán quyết cuối cùng.
Khoản 1 Điều 2 Pháp lệnh trọng tài thương mại năm 2003 có định nghĩa như sau: “Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp phát sinh trong hoạt động thương mại được các bên thỏa thuận và được tiến hành theo trình tự, thủ tục do Pháp lệnh này quy định”.
Các hình thức trọng tài thương mại hiện nay
Hiện nay, tại Việt Nam có hai hình thức trọng tài thương mại chính, đó là:
Trọng tài quy chế
Trọng tài quy chế là trọng tài được tổ chức dưới dạng các trung tâm trọng tài. Các trung tâm trọng tài là một trung tâm tổ chức phi chính phủ, có tư cách của pháp nhân, có con dấu, có tài khoản và trụ sở riêng. Các bên tranh chấp sẽ lựa chọn quy chế của trung tâm đó để giải quyết tranh chấp.
Đặc điểm:
- Các bên thỏa thuận chọn Trung tâm trọng tài để tiến hành trọng tài.
- Trọng tài được tiến hành theo quy tắc tố tụng và quy định của Trung tâm trọng tài đã chọn.
- Quyết định trọng tài có hiệu lực như bản án của Tòa án nhân dân đã có hiệu lực pháp luật.
Ưu điểm:
- Quy trình tố tụng đơn giản, nhanh chóng.
- Các trọng tài có chuyên môn cao trong lĩnh vực tranh chấp.
- Chi phí trọng tài thường thấp hơn so với chi phí khởi kiện tại Tòa án nhân dân.
Nhược điểm:
- Các bên phải tuân theo quy tắc tố tụng và quy định của Trung tâm trọng tài đã chọn.
- Quyết định trọng tài chỉ có hiệu lực khi có sự thỏa thuận của các bên.
Ví dụ về các Trung tâm trọng tài quy chế:
- Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC)
- Trung tâm Trọng tài Thương mại TP.HCM (HCMCAC)
- Trung tâm Trọng tài Thương mại Hà Nội (HAC)
Trọng tài vụ việc
Trọng tài vụ việc (ad hoc) là phương thức trọng tài do các bên tranh chấp thỏa thuận thành lập để giải quyết vụ tranh chấp. Đây là hình thức trọng tài được sử dụng sớm và rộng rãi nhất trên thế giới. Trọng tài vụ việc là hình thức trọng tài được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010 và thỏa thuận của các bên.
Đặc điểm:
- Các bên tự do lựa chọn trọng tài và quy tắc tố tụng áp dụng cho trọng tài.
- Quyết định trọng tài có hiệu lực như bản án của Tòa án nhân dân đã có hiệu lực pháp luật.
Ưu điểm:
Các bên có thể linh hoạt lựa chọn trọng tài và quy tắc tố tụng phù hợp với nhu cầu của mình.
Nhược điểm:
- Quy trình tố tụng có thể phức tạp hơn so với trọng tài quy chế.
- Chi phí trọng tài có thể cao hơn so với trọng tài quy chế.
Ví dụ:
- Trọng tài được tiến hành tại trụ sở của một luật sư hoặc tổ chức tư vấn pháp luật.
Ngoài ra, còn có một số hình thức trọng tài thương mại khác như: Trọng tài quốc tế. Đây là hình thức trọng tài được tiến hành giữa các bên thuộc các quốc gia khác nhau.
Trên đây là 2 hình thức trọng tài thương mại phổ biến hiện nay. Hi vọng những thông tin này hữu ích cho quý khách hàng. Việc lựa chọn hình thức trọng tài thương mại nào phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và mong muốn của các bên.
|
