VAT là gì? Ý nghĩa của thuế giá trị gia tăng (VAT)

Tôi là Linh. Tôi hay đi siêu thị, mỗi khi thanh toán thì tôi thấy trên hóa đơn có ghi: “Giá đã bao gồm VAT”. Xin hỏi VAT ở đây là gì và ý nghĩa như thế nào? Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn cho bạn biết chính xác VAT là gì? Thuế giá trị gia tăng VAT có ý nghĩa gì?

VAT là gì? Thuế giá trị gia tăng là gì?

Thuế giá trị gia tăng hay VAT mà bạn thắc mắc chính là thuế giá trị gia tăng được viết tắt của từ Value Added Tax. Thuế giá trị gia tăng (VAT), trước đây được gọi là Thuế trị giá gia tăng, là một loại thuế áp dụng trong lĩnh vực thương mại và là một hình thức thuế gián thu đánh vào người tiêu dùng cuối cùng, mặc dù việc nộp thuế này được thực hiện bởi các doanh nghiệp. Mục tiêu của VAT là thu thuế dựa trên việc tiêu dùng, do đó các hàng hóa xuất khẩu (được xem xét từ góc độ của người tiêu dùng ở nước ngoài) thường không phải chịu VAT hoặc khác biệt, thuế VAT đối với người xuất khẩu sẽ được hoàn lại. - Theo Wikipedia

Điều 2 Luật thuế giá trị gia tăng sửa đối 2016 quy định:

“Thuế giá trị gia tăng là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.”

Thuế VAT hiện nay là bao nhiêu?

Thuế VAT hiện nay được chia thành ba mức: 8%, 5%, và 0%, và áp dụng cho các đối tượng chịu thuế tùy theo mức thuế tương ứng. Hiện tại, doanh nghiệp có hai lựa chọn về cách tính thuế VAT, bao gồm phương pháp khấu trừ và phương pháp trực tiếp trên giá trị gia tăng (GTGT).

Cách tính thuế đã có VAT hoặc chưa có VAT

Để tính đươc VAT xuôi và VAT ngược quý khách cần có hiểu biết về VAT cụ thể như các kế toán, tài chính,... Tuy nhiên quý khách có thể hoàn toàn vào website đã tích hợp sẵn để app có thể tính hộ:

• Số tiền chưa có thuế VAT (tính thuế VAT xuôi)
• Số tiền đã có VAT (tính thuế VAT ngược)

Tại website sau: https://tienich.bambu.vn/vat.aspx

Ý nghĩa của thuế giá trị gia tăng (VAT)

Thuế giá trị gia tăng (VAT) là một loại thuế áp dụng trong lĩnh vực tài chính và thuế hóa, mà người tiêu dùng cuối cùng phải chịu trách nhiệm nộp, mặc dù doanh nghiệp là người thuế thu. VAT được thiết kế để thu thuế từ việc tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ. Điểm chính của VAT là các đối tượng chịu thuế là các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng hoặc cung cấp hàng hóa và dịch vụ, và họ phải nộp số tiền VAT cho cơ quan thuế.

Ý nghĩa của VAT bao gồm:

Nguồn thuế cho chính phủ:

• VAT tạo nguồn thuế ổn định cho chính phủ, giúp hỗ trợ các dự án và dịch vụ công cộng, như giáo dục, y tế và cơ sở hạ tầng.
• Thuế GTGT tạo nên sự cạnh tranh bình đẳng, công bằng giữa các chủ thể khi nó bắt buộc được sử dụng hệ thống hóa đơn chứng từ.
• Thông qua hệ thống hóa đơn, chứng từ thì thuế giá trị gia tăng giúp nhà nước kiểm soát được các hoạt động như xuất, nhập khẩu, kinh doanh hàng hóa. Và sẽ khắc phục được việc trốn thuế.

Phân phối gánh nặng thuế:

VAT chịu bởi người tiêu dùng cuối cùng, giúp phân phối gánh nặng thuế dựa trên mức độ tiêu dùng. Người tiêu dùng có thể kiểm soát mức tiêu dùng của họ và do đó mức thuế mà họ phải chịu.

Khuyến khích tính minh bạch và tuân thủ thuế:

VAT thúc đẩy tính minh bạch trong thu thuế, vì mỗi giai đoạn của chuỗi cung ứng phải ghi nhận và chịu trách nhiệm về VAT. Điều này giúp giảm nguy cơ trốn thuế và tạo ra sự công bằng trong hệ thống thuế.

Hỗ trợ tài chính quốc gia:

VAT là một nguồn thuế quan trọng cho tài chính quốc gia, giúp đáp ứng các nhu cầu tài chính và ngăn chặn sự thiếu hụt ngân sách.

Khuyến khích phát triển kinh tế:

VAT có thể thúc đẩy phát triển kinh tế bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và dự án đầu tư, giúp tạo ra công ăn việc làm và thúc đẩy sự phát triển.

Tổng cộng, VAT là một công cụ quan trọng trong việc quản lý tài chính công và hỗ trợ phát triển kinh tế trong nhiều quốc gia trên thế giới.

>> Xem thêm : Dịch vụ luật sư doanh nghiệp

Khuyết điểm của Thuế giá trị gia tăng VAT

Thuế giá trị gia tăng (VAT) có một số khuyết điểm thường được đề cập bởi các nhà quản lý thuế và nhà lập pháp. Dưới đây là một số khuyết điểm phổ biến của VAT:

Phức tạp quản lý:

VAT đòi hỏi sự quản lý phức tạp, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các doanh nghiệp phải theo dõi, tính toán và nộp VAT đúng theo quy định của pháp luật, điều này có thể tạo thêm gánh nặng cho họ.

Tăng giá cả:

VAT có thể gây tăng giá cả cho sản phẩm và dịch vụ, vì thuế này thường được tính vào giá cuối cùng và chịu bởi người tiêu dùng. Điều này có thể ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng và gây áp lực lên hộ gia đình có thu nhập thấp.

Khả năng trốn thuế:

Một số doanh nghiệp có thể tìm cách trốn thuế bằng cách tạo ra các giao dịch giả mạo hoặc thực hiện tình trạng không chính thống về tài chính để giảm bớt sự phải chịu VAT.

Tính phân biệt thuế giá trị gia tăng:

VAT có thể tạo ra sự phân biệt giữa các loại sản phẩm và dịch vụ. Điều này có thể dẫn đến việc áp dụng thuế theo mức độ khác nhau cho các ngành công nghiệp cụ thể, dẫn đến sự không công bằng và tranh chấp về tính công bằng.

Gây cản trở cho doanh nghiệp nhỏ:

Các doanh nghiệp nhỏ thường phải đối mặt với khó khăn trong việc tuân thủ các quy định VAT và trong việc xử lý các thủ tục hành chính liên quan đến thuế này, điều này có thể làm gia tăng gánh nặng quản lý và tài chính cho họ.

Khả năng ảnh hưởng đối với người tiêu dùng:

VAT có thể ảnh hưởng đến người tiêu dùng thông qua tăng giá cả, đặc biệt đối với các loại hàng hóa thiết yếu. Điều này có thể gây áp lực lên người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp.

Mặc dù VAT có những khuyết điểm này, nó vẫn được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới do khả năng tạo nguồn thuế ổn định cho chính phủ và thúc đẩy tính minh bạch trong thu thuế.

Thuế giá trị gia tăng VAT tại Việt Nam và thế giới

Tùy thuộc vào quốc gia, VAT có thể được áp dụng cho một loạt các loại hàng hóa và dịch vụ, và mức thuế có thể thay đổi. Mục tiêu chung của VAT là thu thuế từ các giao dịch thương mại và chuyển gánh nặng thuế cho người tiêu dùng cuối cùng.

VAT tại Việt Nam

Công thức thuế giá trị gia tăng (VAT) được đầu áp dụng tại Việt Nam Cộng hòa vào thập kỷ đầu những năm 1970 với mục tiêu gia tăng nguồn thu cho ngân sách quốc gia, ý tưởng này được Tổng trưởng Bộ Kinh tế Phạm Kim Ngọc đề xuất. Vào thời điểm đó, VAT vẫn còn khá mới mẻ và chỉ một số quốc gia tại châu Âu thực hiện, trong khi Hoa Kỳ hoàn toàn không áp dụng VAT, do đó không thể tham gia đưa ra ý kiến. Thuật ngữ "thuế trị giá gia tăng" đã được thêm vào tiếng Việt để mô tả loại thuế này.

Tuy nhiên, Luật thuế không được thông qua bởi Quốc hội. Thay vào đó, Chính phủ phải ban hành nó thông qua sắc lệnh của Tổng thống, áp dụng thuế 10% trên hầu hết các loại hàng hóa, chỉ loại trừ một số mặt hàng thiết yếu và một số dịch vụ. Kết quả là tổng thu thuế quốc gia đã tăng lên 70%.

VAT trên thế giới

Thuế giá trị gia tăng (VAT) tồn tại ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, và cách thức triển khai và quy định liên quan có thể khác nhau tùy thuộc vào mỗi nền kinh tế và hệ thống thuế của từng quốc gia. Dưới đây là một số điểm nổi bật về VAT trên thế giới:

Châu Âu:

VAT phổ biến ở hầu hết các quốc gia châu Âu, và cấu trúc thuế cũng thường phức tạp. Các quốc gia thành viên của Liên minh Châu Âu (EU) thường phải tuân theo các quy tắc VAT của EU, nhưng mức thuế và các quy định chi tiết có thể khác nhau. VAT ở châu Âu thường cao, với tỷ lệ thuế thường từ 17% đến 27%.

Bắc Mỹ:

Ở Hoa Kỳ, không có VAT quốc gia, thay vào đó có thuế tiêu dùng và thuế tiêu thụ tại các cấp chính quyền địa phương. Tuy nhiên, Canada có thuế giá trị gia tăng được gọi là GST (Goods and Services Tax) và PST (Provincial Sales Tax) hoặc HST (Harmonized Sales Tax), tùy thuộc vào tỉnh.

Châu Á:

VAT hoặc các hình thức thuế tương tự tồn tại rộng rãi ở các quốc gia châu Á. Ví dụ, Ấn Độ có thuế GTS (Goods and Services Tax), Trung Quốc có thuế giá trị gia tăng (VAT), và Nhật Bản có thuế tiêu dùng (Consumption Tax).

Châu Phi và Châu Đại Dương:

Các quốc gia trong khu vực này cũng thường áp dụng các loại thuế tương tự VAT. Tuy nhiên, mức thuế và quy định có thể thay đổi đáng kể.

Quốc tế:

Các tổ chức quốc tế như Cục Thuế Quốc tế (International Revenue Service) cũng đang xem xét các cách thức cải thiện hệ thống VAT và hợp tác giữa các quốc gia để đối phó với việc trốn thuế qua biên giới.