Tư duy mới cho mô hình kinh tế mới

Bộ GTVT lại một lần nữa đề xuất bắt buộc lắp mào taxi cho xe hoạt động trên ứng dụng. Quy định này đang khiến giới tài xế hoạt động qua ứng dụng gọi xe cũng như chuyên gia kinh tế lo ngại về những tác động về mặt xã hội, cũng như kìm chế sự phát triển của kinh tế chia sẻ.

- Nhưng Dự thảo Nghị định này vẫn có những điểm mới như: Phân định rõ hơn sự khác biệt giữa xe hợp đồng và xe taxi, taxi được sử dụng phần mềm để tính tiền…?

Đúng vậy, dự thảo lần này đã có một số sửa đổi nhất định. Nhưng chúng ta cần phải đặt một câu hỏi ngược lại rằng, những sửa đổi đó có mang lại lợi ích cho người tiêu dùng, có thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp không, có đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước không? Tôi khẳng định là không.

Tạm bỏ qua những sửa đổi kỹ thuật đó, trong câu chuyện này, điều tôi muốn nhấn mạnh hơn cả là tư duy cũ kỹ, lỗi thời và lạc hậu của người làm chính sách. Đáng tiếc, dù mất hơn ba năm lấy ý kiến nhưng dự thảo lần này vẫn cho thấy tư duy không quản được thì cấm, không cấm được thì siết chặt.

Trước đây, chúng ta có thể lý giải cách thiết kế như vậy là do tâm lý sợ cái mới, ngại tiếp cận cái mới, hoặc chưa rõ về cái mới nhưng bây giờ, Uber-Grab đã du nhập vào Việt Nam được 6 năm, Dự thảo Nghị định 86 đã trải qua hơn 3 lấy ý kiến với hàng chục cuộc hội thảo và hàng chục, hàng trăm văn bản góp ý, tôi không tin là chúng ta còn chưa hiểu rõ về nó. Vậy tại sao chúng ta vẫn có gây khó cho doanh nghiệp bằng cách siết chặt họ? Phải chăng, bộ ngành đang “cố tình” bảo vệ lợi ích của mình?

- Nhưng rõ ràng, nút thắt lớn nhất ở đây là việc định danh các loại hình kinh doanh dựa trên ứng dụng nền tảng?

Tôi không nghĩ như vậy! Như tôi đã nói, vấn đề quan trọng nhất nằm ở tư duy người làm chính sách chứ không phải ở việc định danh các loại hình kinh doanh. Rõ ràng các phương thức kinh doanh truyền thống đang chịu nhiều điều kiện kinh doanh hơn các phương thức công nghệ. Ai cũng hiểu, mục đích của Dự thảo là để các loại hình kinh doanh bình đẳng nhưng tại sao dự thảo không tiếp cận theo hướng bỏ toàn bộ điều kiện kinh doanh cho các phương thức kinh doanh truyền thống mà lại gắn thêm điều kiện kinh doanh cho các phương thức kinh doanh kiểu mới.

Những phương thức kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ mới có thể chưa được khuyến khích phát triển mạnh, nhưng chúng ta không vì thế mà siết chặt.

Thêm vào đó, dự thảo lần này định danh các phương thức kinh doanh dựa trên ứng dụng nền tảng như Go-Viet, Grab, FastGo… doanh nghiệp vận tải nhưng thật ra vận tải hay không vận tải không quan trọng nếu đi vào bản chất của kinh tế nền tảng.

Nếu buộc phải định danh các loại hình này, tôi cho rằng về bản chất cả Uber, Grab, Be, Go-Viet hay Mai Linh, Vinasun đều là loại hình dịch vụ kết nối. Điểm khác nhau duy nhất ở đây là phương thức kết nối giữa các hãng taxi. Nếu như các ứng dụng kinh doanh truyền thống như như Mai Linh, Vinasun… sử dụng phương thức kết nối truyền thống là bộ đàm thì Uber-Grab sử dụng hình thức kết nối là APP.

- Vậy theo ông dự thảo lần này sẽ phải sửa những gì? Những điều kiện kinh doanh nào sẽ phải cắt bỏ?

Điều quan trọng nhất phải sửa đổi trong dự thảo lần này là sự sửa đổi trong tư duy của người làm chính sách. Đã đến lúc các nhà lập pháp phải có một tư duy mới lành mạnh hơn, công bằng hơn khi thiết kế chính sách.
Đồng thời, phải cắt bỏ hoàn toàn những rào cản mang tính chất ràng buộc với các loại hình kinh doanh theo phương thức kinh doanh truyền thống. Nếu có điều kiện nào phải giữ, thì đó đơn giản chỉ là những điều kiện không bắt buộc mà thôi.

Suy cho cùng, mục đích sâu xa của quản lý nhà nước là bảo vệ người tiêu dùng, muốn bảo vệ người tiêu dùng thì phải tạo ra một thị trường cạnh tranh lành mạnh. Từ đó, khuyến khích đổi mới sáng tạo, sau đó mới tính đến chuyện quản chất lượng dịch vụ.

- Việt Nam cần làm gì để tạo ra một môi trường cạnh tranh đồng thời khuyến khích các mô hình kinh doanh thời 4.0, thưa ông?

Ở góc độ quản lý nhà nước, chúng ta đừng vì 1 hiện tượng khó quản lý mà ngăn cản những xu hướng kinh doanh mới. Trước xu thế cách mạng công nghiệp 4.0, các loại hình hay cách thức kinh doanh mới xuất hiện, quản lý nhà nước vừa phải tạo lập được môi trường cạnh tranh bình đẳng, vừa phải tạo điều kiện để các mô hình kinh doanh mới, các doanh nghiệp công nghệ xuất hiện và phát triển; thúc đẩy chuyển đổi loại hình kinh doanh truyền thống.

Đồng thời, bộ ngành phải đặt nguyên tắc cạnh tranh bình đẳng lên trên quyền lợi của mình khi xây dựng chính sách, thì chúng ta mới có thể tạo ra được một môi trường kinh doanh Việt Nam bình đẳng, thân thiện.

Ở góc độ doanh nghiệp, các doanh nghiệp kinh doanh truyền thống không nên sử dụng mô hình truyền thống để cạnh tranh với ngành nghệ kinh doanh áp dụng công nghệ mới. Do đó, các doanh nhân Việt Nam, các doanh nghiệp công nghệ cần phát huy những sáng kiến để tạo ra ngành công nghệ trí tuệ nhân tạo, kết nối vạn vật để doanh nghiệp kinh doanh có cách làm mới, phát triển tốc độ nhanh, quy mô lớn, để Việt Nam không phải là con số 0 trên bản đồ thế giới về phát triển trí tuệ nhân tạo.

- Xin cảm ơn ông!

Nguồn: http://enternews.vn/tu-duy-moi-cho-mo-hinh-kinh-te-moi-148309.html?fbclid=IwAR1Izs1xTVuHoEJBO3e1NObkvrUtqnn_AoJBcv2BpTR3vB3PaW0S-pLX3_o