Câu hỏi: Doanh nghiệp nước ngoài được thành lập theo pháp luật nước ngoài, có trụ sở đăng ký ở nước ngoài, không có hiện diện thương mại tại Việt Nam, ký kết hợp đồng lao động với người lao động Việt Nam. Liệu trong tình huống này pháp luật Việt Nam có được sử dụng và khi có tranh chấp xảy ra thì áp dụng như thế nào?
Trả lời:
1. Pháp luật áp dụng khi có tranh chấp?
Dựa trên thông tin bạn cung cấp, doanh nghiệp nước ngoài không có hiện diện thương mại tại Việt Nam nhưng ký hợp đồng lao động với người lao động Việt Nam làm việc tại Việt Nam. Trong trường hợp này, hai bên có quyền thỏa thuận lựa chọn pháp luật áp dụng cho hợp đồng lao động (khoản 1 Điều 683 Bộ luật dân sự 2015)
Tuy nhiên, trường hợp pháp luật do các bên lựa chọn trong hợp đồng lao động có ảnh hưởng đến quyền lợi tối thiểu của người lao động, theo quy định của pháp luật Việt Nam thì pháp luật Việt Nam được áp dụng (khoản 5 Điều 683 Bộ luật Dân sự 2015).
Do đó, nếu hợp đồng lao động giữa doanh nghiệp nước ngoài và người lao động Việt Nam có điều khoản bất lợi cho người lao động, thì khi xảy ra tranh chấp, người lao động vẫn có quyền yêu cầu giải quyết theo pháp luật Việt Nam, ngay cả khi hợp đồng đã chọn luật nước ngoài.
2.Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động?
a. Trường hợp các bên có thỏa thuận về pháp luật áp dụng
Nếu hợp đồng lao động có thỏa thuận về pháp luật áp dụng, cơ quan giải quyết tranh chấp sẽ được xác định theo quy định của pháp luật mà các bên đã thỏa thuận.
b. Trường hợp không có thỏa thuận về pháp luật áp dụng
Nếu hợp đồng lao động không có thỏa thuận về pháp luật áp dụng thì pháp luật của nước có mối liên hệ gắn bó nhất với hợp đồng đó được áp dụng (khoản 1 Điều 683 Bộ luật Dân sự 2015).
Trong trường hợp này, dù hợp đồng được ký kết với doanh nghiệp nước ngoài nhưng người lao động làm việc tại Việt Nam, nên tranh chấp có thể được giải quyết theo pháp luật Việt Nam.
Theo điểm đ, khoản 1, Điều 469 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp do công việc được thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam.
Do đó, nếu không có thỏa thuận về pháp luật áp dụng, pháp luật Việt Nam có thể được xem là có mối liên hệ mật thiết nhất với hợp đồng, và tranh chấp sẽ do Tòa án Việt Nam giải quyết theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
