Tác giả Ngọc Bảo trong bài viết “ Sách giả hút khách hơn sách thật ”, được đăng trên An ninh thủ đô ngày 9/3/2012 có ý kiến đóng góp của Thạc sỹ, luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch, luật sư điều hành Công ty luật S&B (S&B Law).
(ANTĐ) - Hàng trăm bài báo, hàng nghìn ý kiến bức xúc về những cuốn sách “chui”, chất lượng kém song có một nghịch lý là dường như bản thân sách lậu cũng có những “khách hàng trung thành” của nó. Và dù vô tình hay cố ý, vẫn luôn có những “con đường” đưa độc giả đến với... sách lậu.
Biết là sách lậu vẫn mua!
Phố Đinh Lễ là một trong những phố được nhiều người yêu thích văn hóa đọc tìm đến
Để tìm câu trả lời cho thực tế trên, tôi đã tìm đến phố Đinh Lễ. Cả con đường, từ đầu đến cuối chen chúc những gian hàng sách. Điều đáng quan tâm là cùng một đầu sách, nếu bạn mua ở đây sẽ rẻ hơn khi mua ở các nhà sách, siêu thị… từ 10% đến 30%. Thậm chí có những cuốn sách rẻ hơn đến 70%. Lý giải cho điều này một số chủ hiệu sách cho biết, vì mua với số lượng lớn nên họ được chiết khấu phần trăm. Do vậy, khách hàng cũng được mua với giá rẻ hơn.
Bạn Hoàng Thu Ngân - sinh viên năm cuối trường Đại học Thương mại Hà Nội nhận xét: “Ai cũng hiểu rõ những tác hại tiêu cực của sách lậu. Song, phải công nhận, sách lậu không chỉ có ưu thế duy nhất là rẻ mà chúng thậm chí còn đẹp, được in ấn và trình bày giống hệt sách thật. Bản thân giá thành rẻ bằng khoảng một nửa giá bìa đã tác động không nhỏ tới người mua sách”. Bạn Dương Hoàng Nam, sinh viên trường Đại học Ngoại thương cũng thừa nhận: “Mấy hôm trước em vào một hiệu sách để chọn mua cuốn từ điển bỏ túi Oxford.
Trong khi ở hiệu sách quyển từ điển này được bán với giá gần 200.000 đồng, bao gồm cả đĩa CD thì ở một số cửa hàng sách trên phố Đinh Lễ, giá chỉ bằng một nửa. Nếu nhìn hình thức bên ngoài và nội dung in bên trong, em thấy hai quyển sách này giống hệt nhau. Vậy chẳng có lý gì em lại phải mất đi một nửa tiền khi mua trong hiệu sách chỉ bởi vì đó là sách thật. Hơn nữa, với sinh viên như bọn em, rẻ, bền, đẹp mới là yếu tố quan trọng. Còn thật hay giả thì cũng chỉ phục vụ việc đọc mà thôi…”.
Cần có sự phối hợp chặt chẽ
Sách từ lúc còn là bản thảo cho đến khi được in và cuối cùng đến tay bạn đọc phải chịu rất nhiều phí (phí mua bản quyền, đăng ký, thiết kế, biên tập, biên dịch, in ấn thành phẩm) khiến giá sách bị đẩy lên rất cao. Bên cạnh đó, tâm lý tiêu dùng của người đọc lại thích mua sách rẻ nên đã tạo điều kiện cho sách lậu có đất để phát triển. Mặc dù, những quyển sách được bày bán ở vỉa hè, ở những cửa hàng siêu giảm giá, đại hạ giá nguy cơ là sách giả rất cao. Tuy nhiên, muốn xử lý những cơ sở này phải có chứng cứ và được sự đồng thuận của nhiều người. Giảm giá sách ở mức làm lậu khó bán chạy tất yếu những người làm lậu sẽ phải bỏ cuộc. Bên cạnh đó, các nhà xuất bản nên tính toán lại giá sách, để cho khoảng cách về giá giữa sách thật và sách giả không quá cao. Có nhiều ý kiến cho rằng, để chống sách lậu, các nhà xuất bản nên giảm giá thành, dùng tem chống hàng giả và nâng cao công nghệ. Tuy nhiên, tất cả các giải pháp này đều không khả quan vì sau một thời gian áp dụng đã bị cơ sở in sách lậu làm theo.
Sáng 27-4, Đội QLTT số 14 - Chi cục QLTT Hà Nội kết hợp Phòng CSĐT tội phạm về TTQLKT&CV CATP Hà Nội cùng một số đơn vị có liên quan đã kiểm tra, lập biên bản một số nhà sách vi phạm. Trong đó có Nhà sách Trung Hiếu 1050 đường Láng, tạm giữ 84 quyển gồm 12 đầu sách lậu có dấu hiệu vi phạm bản quyền tác giả của NXB Tổng hợp TP.HCM và NXB Trẻ; Nhà sách Trịnh Trang, 446 đường Nguyễn Trãi, tạm giữ 148 quyển có dấu hiệu vi phạm bản quyền tác giả của First News - Trí Việt và NXB Nhã Nam; Nhà sách Nam Liên, 850 đường Láng và kho hàng tại 1150 đường Láng thu giữ nhiều đầu sách lậu có dấu hiệu vi phạm bản quyền của First News - Trí Việt và NXB Nhã Nam.
Ông Hoàng Đại Nghĩa - Đội trưởng Đội QLTT số 14 - Chi cục QLTT Hà Nội cho biết: “ Để đối phó cơ quan chức năng, nhiều đường dây in lậu sách đã cho cắt xén, đóng ghim, đóng bìa... cắt khúc làm nhiều công đoạn, ở nhiều địa điểm khác nhau gây khó khăn cho các cơ quan chức năng trong việc thu giữ và xử lý vi phạm. Bên cạnh đó, hành vi buôn, bán sách lậu muốn triệt được tận gốc cần phải có sự phối hợp của chủ thể sở hữu với các cơ quan chức năng. Nếu không có sự hỗ trợ và xác nhận của chủ thể về những đầu sách lậu được tịch thu thì coi như việc xử lý vi phạm cũng chỉ như “bắt cóc bỏ đĩa”.
Văn hóa đọc lành mạnh tẩy chay sách lậu
Dù nhiều quy định xử phạt cụ thể đã được đưa ra song tệ nạn này vẫn chưa được giải quyết triệt để. Bằng chứng là sách lậu vẫn bày bán công khai, nhiều đối tượng vẫn ngang nhiên coi thường pháp luật, thách thức dư luận. Trên thực tế, lực lượng kiểm tra thị trường ở các nhà sách còn quá ít, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng còn thiếu và yếu. Để giải quyết vấn đề này, các NXB nên lập ra hiệp hội chống sách giả, sách lậu có sự bắt tay giữa tất cả đơn vị xuất bản. Và cuối cùng không thể không nhắc đến là vấn đề dân trí. Người mua, người tiêu dùng sách, bạn đọc hãy vì văn hóa đọc lành mạnh và tẩy chay sách giả, sách lậu.
Thạc sĩ, luật sư Nguyễn Thanh Hà
(Giám đốc Công ty TNHH Luật S&B)
(sblaw.vn theo anninhthudo)