Trong quá trình lao động, không thể tránh khỏi những mâu thuẫn và tranh chấp. Khi xảy ra tranh chấp lao động, việc hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của các bên là vô cùng quan trọng để đảm bảo quá trình giải quyết diễn ra công bằng và hiệu quả. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích quyền và nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
Quyền và nghĩa vụ trong giải quyết tranh chấp lao động
Quy định về quyền và nghĩa vụ của hai bên trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động được chi tiết tại Điều 182 Bộ luật Lao động 2019 như sau:
Quyền của hai bên trong giải quyết tranh chấp lao động:
- Có quyền tham gia trực tiếp hoặc thông qua đại diện trong quá trình giải quyết.
- Có quyền rút yêu cầu hoặc thay đổi nội dung yêu cầu.
- Có quyền yêu cầu thay đổi người tiến hành giải quyết tranh chấp lao động nếu có lý do cho rằng người đó có thể không vô tư hoặc không khách quan.
Nghĩa vụ của hai bên trong giải quyết tranh chấp lao động:
- Phải cung cấp đầy đủ và kịp thời các tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình trong quá trình giải quyết.
- Phải chấp hành thỏa thuận đã đạt được, quyết định của Ban trọng tài lao động, bản án, và quyết định của Tòa án mà đã có hiệu lực pháp luật.
Những quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ trong tranh chấp lao động
Tranh chấp lao động được quy định tại điều 178, 182 và 183 trong Bộ luật dân sự 2015 như sau:
Điều 179. Tranh chấp lao động
- Tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ, lợi ích phát sinh giữa các bên trong quá trình xác lập, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ lao động; tranh chấp giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau; tranh chấp phát sinh từ quan hệ có liên quan trực tiếp đến quan hệ lao động. Các loại tranh chấp lao động bao gồm:
a) Tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động với người sử dụng lao động; giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại;
b) Tranh chấp lao động tập thể về quyền hoặc về lợi ích giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với người sử dụng lao động hoặc một hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động.
- Tranh chấp lao động tập thể về quyền là tranh chấp giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với người sử dụng lao động hoặc một hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động phát sinh trong trường hợp sau đây:
a) Có sự khác nhau trong việc hiểu và thực hiện quy định của thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế và thỏa thuận hợp pháp khác;
b) Có sự khác nhau trong việc hiểu và thực hiện quy định của pháp luật về lao động;
c) Khi người sử dụng lao động có hành vi phân biệt đối xử đối với người lao động, thành viên ban lãnh đạo của tổ chức đại diện người lao động vì lý do thành lập, gia nhập, hoạt động trong tổ chức đại diện người lao động; can thiệp, thao túng tổ chức đại diện người lao động; vi phạm nghĩa vụ về thương lượng thiện chí.
- Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích bao gồm:
a) Tranh chấp lao động phát sinh trong quá trình thương lượng tập thể;
b) Khi một bên từ chối thương lượng hoặc không tiến hành thương lượng trong thời hạn theo quy định của pháp luật.
Điều 182. Quyền và nghĩa vụ của hai bên trong giải quyết tranh chấp lao động
- Trong giải quyết tranh chấp lao động, các bên có quyền sau đây:
a) Trực tiếp hoặc thông qua đại diện để tham gia vào quá trình giải quyết;
b) Rút yêu cầu hoặc thay đổi nội dung yêu cầu;
c) Yêu cầu thay đổi người tiến hành giải quyết tranh chấp lao động nếu có lý do cho rằng người đó có thể không vô tư hoặc không khách quan.
Trong giải quyết tranh chấp lao động, các bên có nghĩa vụ sau đây:
a) Cung cấp đầy đủ, kịp thời tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình;
b) Chấp hành thỏa thuận đã đạt được, quyết định của Ban trọng tài lao động, bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.
Điều 183. Quyền của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có quyền yêu cầu các bên tranh chấp, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp tài liệu, chứng cứ, trưng cầu giám định, mời người làm chứng và người có liên quan.
Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình là điều kiện tiên quyết để các bên tham gia vào quá trình giải quyết tranh chấp lao động một cách chủ động và hiệu quả. Việc tuân thủ pháp luật và tôn trọng quyền lợi của nhau sẽ góp phần xây dựng một mối quan hệ lao động hài hòa và bền vững. Mọi vấn đề thắc mắc hay cần sự giúp đỡ của luật sư vui lòng liên hệ ngay tới SBLAW để nhận được tư vấn cụ thể nhất từ các chuyên gia.
|
