Phân chia tài sản sau ly hôn là một vấn đề pháp lý phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết rõ ràng về quy định của pháp luật. Việc chia tài sản một cách công bằng và hợp lý sẽ giúp giảm thiểu tranh chấp và đảm bảo quyền lợi của cả hai bên. Bạn đang băn khoăn không biết tài sản chung và riêng sau ly hôn sẽ được chia như thế nào? Có nhiều trường hợp khác nhau và quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này. Bài viết này sẽ giải đáp những thắc mắc của bạn, cung cấp thông tin chi tiết về các trường hợp phân chia tài sản thường gặp.
Quy định về phân chia tài sản khi ly hôn
Việc phân chia tài sản khi ly hôn được quy định rõ tại Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Theo đó thì tài sản vợ chồng khi ly hôn sẽ được chia theo nguyên tắc sau:
Nguyên tắc chung trong phân chia tài sản
- Tài sản chung: Tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân, do cả hai vợ chồng cùng tạo ra sẽ được chia đôi.
- Tài sản riêng: Tài sản có trước khi kết hôn hoặc được thừa kế, tặng cho riêng một người sẽ thuộc quyền sở hữu của người đó.
- Tài sản được xác định rõ ràng là của ai: Tài sản có giấy tờ chứng minh rõ ràng thuộc về ai sẽ được trả lại cho người đó.
- Ưu tiên thỏa thuận của vợ chồng: Nếu vợ chồng đã có thỏa thuận về việc chia tài sản, Tòa án sẽ căn cứ vào thỏa thuận đó để giải quyết.
- Quyền lợi của con cái: Trong quá trình chia tài sản, quyền lợi của con cái phải được bảo đảm.
Phân chia tài sản sau ly hôn đơn phương
Nhiều người thắc mắc liệu trong trường hợp ly hôn đơn phương, có được chia tài sản hay không? Trả lời cho câu hỏi này, chúng ta cần nhìn vào quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình Việt Nam.
Theo quy định của luật, trong trường hợp ly hôn, việc chia tài sản không có sự khác biệt so với quy trình ly hôn thông thường. Luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam quy định rằng, khi ly hôn, tài sản chung của vợ chồng sẽ được chia đều cho cả hai, trừ khi có thoả thuận về chế độ tài sản vợ chồng hoặc thỏa thuận chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân.
Quy tắc này áp dụng cho tất cả tài sản mà cả hai bên đã mua hoặc kiếm được trong thời gian kết hôn, bao gồm nhà cửa, xe cộ, tiền bạc, cổ phiếu và các tài sản khác. Tuy nhiên, tài sản riêng của từng người, đó là những tài sản họ đã sở hữu trước khi kết hôn hoặc những tài sản họ nhận được sau hôn nhân thông qua thừa kế riêng và/hoặc quà tặng riêng, sẽ không bị ảnh hưởng trong quá trình chia tài sản.
Mỗi trường hợp có thể có những yếu tố khác nhau, và đôi khi, sự tư vấn của luật sư hoặc quyết định của toà án có thể là cần thiết. Dù là ly hôn đơn phương hay ly hôn thuận tình, việc chia tài sản cần được thực hiện một cách công bằng và minh bạch, nhằm đảm bảo quyền lợi của cả hai bên.
Các trường hợp đặc biệt
- Tài sản chung khó xác định: Nếu tài sản chung khó xác định được, Tòa án sẽ căn cứ vào đóng góp của mỗi người để phân chia.
- Tài sản dùng chung cho gia đình: Tài sản này sẽ được chia theo tỷ lệ đóng góp của mỗi người vào việc tạo lập và duy trì tài sản.
- Tài sản được tặng cho hoặc thừa kế: Tài sản này vẫn thuộc quyền sở hữu của người được tặng hoặc thừa kế, trừ khi có quy định khác trong di chúc hoặc hợp đồng tặng cho.
Các trường hợp phân chia tài sản chung khi ly hôn
Việc phân chia tài sản chung khi ly hôn là một vấn đề phức tạp, thường phát sinh nhiều tranh chấp. Dưới đây là một số trường hợp điển hình:
Phân chia tài sản theo tỷ lệ đóng góp:
- Nguyên tắc: Tài sản chung được chia theo tỷ lệ đóng góp của mỗi người vào việc tạo lập, duy trì và phát triển tài sản đó.
- Áp dụng: Khi không có thỏa thuận cụ thể, Tòa án thường áp dụng nguyên tắc này để phân chia.
- Khó khăn: Việc xác định tỷ lệ đóng góp của mỗi người thường gặp khó khăn, đặc biệt khi một trong hai người không có thu nhập ổn định hoặc không trực tiếp tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
Phân chia tài sản bằng hiện vật:
- Nguyên tắc: Tài sản chung được chia thành từng phần cụ thể và giao cho mỗi người.
- Áp dụng: Thường áp dụng cho các tài sản có thể chia nhỏ như đất đai, nhà cửa, đồ dùng gia đình.
- Khó khăn: Việc chia tài sản bằng hiện vật có thể dẫn đến tranh chấp về giá trị của từng phần tài sản.
Phân chia tài sản bằng tiền:
- Nguyên tắc: Tài sản chung được bán đấu giá hoặc định giá, sau đó chia tiền cho mỗi người theo tỷ lệ đã thỏa thuận hoặc theo quyết định của Tòa án.
- Áp dụng: Thường áp dụng cho các tài sản khó chia như cổ phiếu, trái phiếu, doanh nghiệp.
- Ưu điểm: Đảm bảo sự công bằng và minh bạch.
Phân chia tài sản kết hợp:
- Nguyên tắc: Kết hợp cả việc chia tài sản bằng hiện vật và bằng tiền.
- Áp dụng: Thường áp dụng khi tài sản chung có cả tài sản cố định và tài sản lưu động.
Các trường hợp đặc biệt:
- Tài sản được tặng, thừa kế: Tài sản này thường được xem là tài sản riêng, trừ khi có thỏa thuận khác.
- Tài sản do một bên gây ra thiệt hại: Người gây ra thiệt hại có thể bị trừ đi phần giá trị tài sản bị mất.
- Tài sản được sử dụng cho mục đích chung của gia đình: Tài sản này thường được chia đôi, trừ khi có bằng chứng chứng minh một bên đóng góp nhiều hơn.
Thủ tục phân chia tài sản khi ly hôn
Căn cứ theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 cùng với Nghị định số 126/2014/NĐ-CP thì:
- Thỏa thuận: Vợ chồng tự thỏa thuận và làm hợp đồng phân chia tài sản.
- Tòa án giải quyết: Nếu không đạt được thỏa thuận, một trong hai người có thể khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu phân chia tài sản. Tòa án sẽ xem xét các bằng chứng và ra quyết định cuối cùng.
Phân chia tài sản sau ly hôn là một quá trình pháp lý quan trọng, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Dưới đây là những bước cơ bản trong thủ tục này:
Thỏa thuận giữa hai vợ chồng:
- Ưu tiên: Đây là cách giải quyết đơn giản và nhanh chóng nhất.
- Nội dung thỏa thuận: Cả hai bên thống nhất về cách chia tài sản, quyền nuôi con, cấp dưỡng...
- Công chứng: Thỏa thuận cần được công chứng để có giá trị pháp lý.
Khởi kiện ra Tòa án:
- Trường hợp không đạt được thỏa thuận: Một trong hai bên có thể khởi kiện ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
- Hồ sơ cần chuẩn bị: Đơn khởi kiện, giấy đăng ký kết hôn, chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu, các giấy tờ liên quan đến tài sản (sổ đỏ, hợp đồng mua bán...),...
- Quá trình tố tụng: Tòa án sẽ xem xét đơn kiện, triệu tập hai bên đến làm việc, thu thập chứng cứ và ra phán quyết.
Các giai đoạn chính trong quá trình tố tụng:
- Tiếp nhận đơn kiện: Tòa án kiểm tra tính hợp lệ của đơn kiện và các giấy tờ kèm theo.
- Tiến hành hòa giải: Tòa án sẽ tổ chức hòa giải để hai bên tự thỏa thuận.
- Xét xử: Nếu không đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ tiến hành xét xử, xem xét các chứng cứ và lời khai của các bên để đưa ra phán quyết.
- Án có hiệu lực: Sau khi có phán quyết, các bên phải thực hiện theo án. Nếu một bên không tự nguyện thực hiện, bên kia có thể xin Tòa án thi hành án.
Những vấn đề thường gặp khi chia tài sản khi ly hôn
Việc phân chia tài sản sau ly hôn thường đi kèm với nhiều khó khăn và tranh chấp. Dưới đây là một số vấn đề thường gặp:
Xác định tài sản chung và riêng:
- Khó phân biệt: Nhiều tài sản được hình thành trong quá trình hôn nhân, việc xác định rõ đâu là tài sản chung, đâu là tài sản riêng gặp nhiều khó khăn.
- Thay đổi giá trị tài sản: Giá trị của tài sản có thể thay đổi theo thời gian, khiến việc định giá trở nên phức tạp.
- Tài sản được tặng, thừa kế: Việc xác định tài sản này có thuộc tài sản chung hay riêng phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Đánh giá giá trị tài sản:
- Khác biệt quan điểm: Hai bên có thể có quan điểm khác nhau về giá trị của tài sản, dẫn đến tranh chấp.
- Tài sản khó định giá: Một số loại tài sản như cổ phiếu, bất động sản, doanh nghiệp... khó định giá chính xác.
Chia sẻ gánh nặng nợ nần:
- Nợ chung: Nếu hai vợ chồng cùng vay nợ để mua nhà, xe... thì việc chia sẻ gánh nặng nợ nần cũng cần được giải quyết.
- Nợ riêng: Nếu một bên có nợ riêng, cần làm rõ liệu nợ đó có ảnh hưởng đến việc chia tài sản không.
Quyền sử dụng tài sản:
- Nhà ở: Việc quyết định ai sẽ được ở lại nhà, đặc biệt là khi có con nhỏ, thường gây tranh cãi.
- Các tài sản khác: Quyền sử dụng các tài sản khác như xe ô tô, đồ dùng gia đình cũng cần được làm rõ.
Tài sản tiềm ẩn:
- Tiền tiết kiệm: Tiền tiết kiệm ở các ngân hàng, tài khoản khác có thể bị bỏ sót.
- Các khoản đầu tư: Cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản... có thể chưa được khai báo đầy đủ.
Tài sản của con cái:
- Quà tặng: Quà tặng dành cho con cái cần được làm rõ có phải là tài sản chung hay riêng.
- Tiền tiết kiệm cho con: Tiền tiết kiệm cho con cái cũng cần được xem xét trong quá trình chia tài sản.
Như vậy, việc phân chia tài sản chung khi ly hôn là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết rõ ràng về quy định pháp luật và sự tư vấn của luật sư. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, việc phân chia tài sản sẽ được thực hiện theo những cách khác nhau. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về vấn đề này. Liên hệ ngay tới công ty luật SBLAW để được những luật sư tư vấn cụ thể cho từng trường hợp.
|
