Luật Thủ đô (sửa đổi) được thông qua vào ngày 28 tháng 6 năm 2024, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc quản lý và phát triển Thủ đô Hà Nội. Dưới đây là nội dung phỏng vấn của Luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch công ty luật SBLAW trả lời kênh truyền hình quốc hội về những nội dung của luật Thủ đô sửa đổi.
1/ Điều 25 của Luật Thủ đô quy định mới về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát. Vậy việc quy định cụ thể Tổ chức, doanh nghiệp được cho phép thử nghiệm có kiểm soát sẽ có ý nghĩa như thế nào trong việc khuyến khích hoạt động đổi mới sáng tạo và làm cơ sở để cơ quan nhà nước xem xét, đánh giá các rủi ro có thể phát sinh trước khi quyết định đưa vào ứng dụng chính thức, qua đó xác định cơ chế quản lý, điều chỉnh phù hợp.
Trả lời:
Điều 25 của Luật Thủ đô 2024 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025) quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đã mở ra một hướng đi mới trong việc hỗ trợ đổi mới sáng tạo và phát triển các giải pháp tiên tiến. Việc quy định cụ thể các tổ chức, doanh nghiệp được phép tham gia vào cơ chế thử nghiệm có kiểm soát có ý nghĩa quan trọng, cụ thể:
Thứ nhất, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát cho phép các tổ chức, doanh nghiệp tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ mới và các mô hình kinh doanh sáng tạo, thử nghiệm trong một môi trường có sự giám sát và quản lý của cơ quan nhà nước. Thay vì phải tuân thủ hoàn toàn các quy định chặt chẽ ngay từ đầu, các doanh nghiệp được thử nghiệm công nghệ và mô hình mới trong một khoảng thời gian và khuôn khổ nhất định. Điều này khuyến khích các tổ chức mạnh dạn đầu tư vào các giải pháp sáng tạo, giảm thiểu rủi ro khi tiếp cận các lĩnh vực mới mà pháp luật chưa có quy định cụ thể. Hơn nữa, với cơ chế này, các tổ chức sẽ có điều kiện để thử nghiệm những ý tưởng và công nghệ chưa từng có tiền lệ trên thị trường. Họ có thể kiểm chứng tính hiệu quả và khả năng thực hiện của sản phẩm hoặc dịch vụ mà không lo ngại sẽ vi phạm pháp luật hiện hành. Điều này tạo môi trường thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp không chỉ tiếp cận mà còn phát triển các giải pháp sáng tạo và đột phá, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong nền kinh tế.
Thứ hai, việc thử nghiệm trong môi trường có kiểm soát cho phép cơ quan nhà nước theo dõi sát sao và đánh giá các rủi ro tiềm ẩn của công nghệ hoặc mô hình mới. Cơ quan chức năng sẽ được tiếp cận dữ liệu thực tế từ quá trình thử nghiệm, giúp họ phân tích và đánh giá xem liệu các giải pháp mới có đáp ứng được các yêu cầu về an toàn, tính hiệu quả và sự phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành hay không. Trong môi trường thử nghiệm có kiểm soát, nếu phát sinh các rủi ro không mong muốn hoặc các vấn đề bất cập, cơ quan quản lý có thể đưa ra các biện pháp điều chỉnh kịp thời, tránh được những hậu quả nghiêm trọng nếu công nghệ hoặc mô hình này được áp dụng rộng rãi ngay lập tức. Việc kiểm soát từ giai đoạn thử nghiệm cũng giúp các cơ quan quản lý hiểu rõ hơn về các rủi ro liên quan, từ đó đưa ra quyết định sáng suốt và chính xác về việc có nên cho phép triển khai rộng rãi công nghệ này hay không.
Thứ ba, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát không chỉ hỗ trợ các doanh nghiệp trong hoạt động đổi mới sáng tạo mà còn góp phần vào chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Khi các công nghệ mới được thử nghiệm và hoàn thiện trong khuôn khổ pháp lý, chúng có thể nhanh chóng triển khai chính thức, mang lại các lợi ích kinh tế, cải thiện dịch vụ và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Đặc biệt trong các lĩnh vực như công nghệ tài chính, y tế, sinh học, trí tuệ nhân tạo và năng lượng tái tạo, cơ chế này giúp thúc đẩy Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của cả nước. Việc triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát tại Thủ đô cũng đồng thời thể hiện vai trò tiên phong của Hà Nội trong việc xây dựng một môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, thu hút các doanh nghiệp, nhà đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao và các mô hình kinh doanh mới. Điều này góp phần xây dựng hình ảnh của Thủ đô như một trung tâm kinh tế - kỹ thuật năng động, hiện đại và sáng tạo, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của cả nước.
Như vậy, quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong Luật Thủ đô mang lại nhiều ý nghĩa tích cực. Nó không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho đổi mới sáng tạo và khuyến khích các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào các lĩnh vực mới mà còn giúp cơ quan nhà nước quản lý, kiểm soát rủi ro một cách hiệu quả. Thông qua quá trình thử nghiệm, các nhà làm luật có thể xây dựng khung pháp lý phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tế của xã hội, tạo tiền đề để các công nghệ, mô hình mới được triển khai an toàn và hiệu quả. Đây là một trong những bước tiến quan trọng, góp phần xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, hiện đại, xứng đáng là đầu tàu kinh tế của đất nước.
2/ Trong Luật Thủ đô quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân Thành phố có nhiệm vụ, Hội đồng nhân dân trong việc quyết định cũng như ban hành quy chế thử nghiệm cho công nghệ mới có ý nghĩa như thế nào trong việc phát triển thành phố?
Trả lời:
Trong Luật Thủ đô, việc trao quyền cho Ủy ban nhân dân (UBND) và Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội trong quyết định và ban hành quy chế thử nghiệm công nghệ mới mang ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của thành phố. Trước hết, điều này giúp Hà Nội tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào quản lý đô thị, từ đó đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân về chất lượng cuộc sống và dịch vụ công. Các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, Internet vạn vật (IoT), và dữ liệu lớn (Big Data) có thể được triển khai để quản lý giao thông, giảm ùn tắc, giám sát môi trường, và nâng cao an toàn công cộng. Ví dụ, hệ thống giao thông thông minh ứng dụng AI có thể tối ưu hóa việc điều tiết lưu lượng xe cộ, giảm thiểu thời gian di chuyển và tình trạng kẹt xe trong các giờ cao điểm, một vấn đề nổi cộm của Hà Nội hiện nay.
Không chỉ cải thiện chất lượng sống, quy chế thử nghiệm công nghệ mới còn tạo động lực cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ cao, tìm kiếm cơ hội phát triển và thử nghiệm sản phẩm của mình ngay tại Hà Nội. Điều này không chỉ thu hút nhân tài mà còn góp phần xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo ngay trong lòng thủ đô. Các công ty công nghệ có thể thử nghiệm những sản phẩm và giải pháp mới dưới sự hỗ trợ của chính quyền, qua đó thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực công nghệ và tạo điều kiện để Hà Nội trở thành trung tâm công nghệ mới của cả nước. Nhờ đó, Hà Nội có thể gia tăng sức hút đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước, mở rộng nguồn lực tài chính và chất xám để phục vụ cho sự phát triển dài hạn.
Bên cạnh đó, việc có quyền ban hành quy chế thử nghiệm công nghệ còn cho phép UBND và HĐND linh hoạt trong việc đối phó với các thách thức mới phát sinh trong quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Công nghệ mới giúp cải thiện hiệu quả quản lý và giám sát các vấn đề như ô nhiễm môi trường, tình trạng xây dựng không phép, và an ninh đô thị. Các cảm biến môi trường có thể được lắp đặt tại các điểm nóng về ô nhiễm không khí hoặc nguồn nước, giúp UBND có dữ liệu chính xác và kịp thời để đưa ra biện pháp xử lý phù hợp. Các quy chế thử nghiệm cũng có thể bao gồm các quy định về bảo mật dữ liệu, bảo vệ quyền riêng tư của người dân trong quá trình triển khai công nghệ, qua đó tạo sự an tâm và tin tưởng từ phía công chúng đối với các chương trình phát triển thành phố.
Việc áp dụng quy chế thử nghiệm cho công nghệ mới còn tạo điều kiện để Hà Nội tiên phong trong các lĩnh vực quản lý đô thị và dịch vụ công hiện đại, từ đó giúp thành phố đạt được mục tiêu phát triển bền vững. Quy chế này cũng là công cụ để Hà Nội học hỏi và điều chỉnh chính sách nhằm tìm ra những phương thức ứng dụng hiệu quả nhất, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển đô thị thông minh. Hơn nữa, sự chủ động này còn giúp chính quyền đánh giá các rủi ro có thể gặp phải khi triển khai công nghệ mới ở diện rộng, từ đó xây dựng các chính sách phù hợp để bảo vệ lợi ích của người dân và doanh nghiệp. Nhìn chung, việc trao quyền cho UBND và HĐND trong quyết định thử nghiệm công nghệ mới theo Luật Thủ đô không chỉ tạo động lực phát triển đô thị bền vững và hiện đại hóa quản lý, mà còn đặt nền móng cho Hà Nội trở thành một trung tâm đổi mới sáng tạo, góp phần nâng cao vị thế của thủ đô trên bản đồ khu vực và quốc tế.
3/ Điều 28. Bảo vệ môi trường. Việc quy định quyền hạn và trách nhiệm của Hội đồng nhân dân trong quy định tiêu chí, điều kiện , trình tự, thủ tục xác định, chính sách hỗ trợ chuyển đổi xanh. sẽ giúp Hà Nội phát triển bền vững trong bối cảnh VN cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2035. Quy định này ý nghĩa như thế nào trong việc phát triển thành phố?
Trả lời:
Điều 28 của Luật Thủ đô về Bảo vệ môi trường quy định quyền hạn và trách nhiệm của Hội đồng nhân dân (HĐND) trong việc đặt ra tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục xác định cũng như các chính sách hỗ trợ chuyển đổi xanh. Quy định này có ý nghĩa rất lớn trong phát triển bền vững của Hà Nội, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2035. Với quyền hạn này, HĐND có thể chủ động đưa ra các tiêu chuẩn và điều kiện rõ ràng để thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện các biện pháp chuyển đổi xanh.
Quy định này không chỉ thúc đẩy quá trình giảm phát thải khí nhà kính mà còn giúp Hà Nội hình thành một nền kinh tế bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. HĐND có thể xây dựng các chính sách khuyến khích chuyển đổi xanh thông qua hỗ trợ tài chính, giảm thuế cho các dự án sử dụng năng lượng tái tạo, hoặc áp dụng các giải pháp sản xuất thân thiện với môi trường. Việc ban hành các tiêu chí rõ ràng cũng giúp các doanh nghiệp, tổ chức và người dân dễ dàng tiếp cận, thực hiện chuyển đổi xanh hiệu quả, tạo ra một hệ sinh thái kinh tế - xã hội bền vững và xanh sạch.
Ngoài ra, việc quy định trách nhiệm này còn giúp Hà Nội chuẩn bị tốt hơn cho việc thích nghi với các tiêu chuẩn quốc tế và xây dựng nền kinh tế xanh, qua đó cải thiện hình ảnh thủ đô, thu hút đầu tư xanh và gia tăng giá trị sống cho cư dân. Quy định này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục cộng đồng, nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường và ý thức giảm phát thải. Nhờ đó, Hà Nội có thể phát triển không chỉ về mặt kinh tế mà còn về chất lượng sống, sức khỏe cộng đồng, trở thành một thành phố hiện đại, bền vững, đáp ứng các tiêu chí phát triển đô thị thông minh và thân thiện với môi trường.
4/ Điều 34. Huy động nguồn lực tài chính, ngân sách cho phát triển Thủ đô: Việc quy định Ủy ban nhân dân Thành phố được chủ động vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước, nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho Thành phố vay lại và từ nguồn trái phiếu Chính phủ phát hành với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách Thành phố được hưởng theo phân cấp, có ý nghĩa như thế nào trong việc đẩy nhanh việc đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng của Thủ đô ?
Trả lời:
Quy định tại Điều 34 cho phép Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội vay vốn thông qua các nguồn tài chính trong và ngoài nước, với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách Thành phố được hưởng, mang lại ý nghĩa quan trọng trong việc đẩy mạnh đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng Thủ đô.
Thứ nhất, quy định này tăng cường nguồn lực tài chính cho Thành phố khi cho phép huy động vốn từ các khoản vay đa dạng như phát hành trái phiếu chính quyền địa phương và vay từ các tổ chức tài chính trong nước cũng như vay lại nguồn nước ngoài của Chính phủ, bổ sung vào nguồn ngân sách hạn chế, đáp ứng nhu cầu vốn lớn để triển khai các dự án hạ tầng. Điều này cho phép Hà Nội chủ động về tài chính, không phụ thuộc hoàn toàn vào ngân sách trung ương vốn có thể gặp khó khăn trong phân bổ và duyệt cấp, từ đó thúc đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm như hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, và các công trình công cộng khác, cải thiện môi trường sống và chất lượng cuộc sống của người dân.
Ngoài ra, việc chủ động tài chính còn giúp giảm áp lực cho ngân sách trung ương khi Thành phố tự chịu trách nhiệm một phần vốn cho các dự án địa phương, cho phép ngân sách trung ương tập trung nguồn lực cho các khu vực khác có nhu cầu tương tự hoặc cao hơn.
Thứ hai, quy định này còn đặt giới hạn mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách để kiểm soát rủi ro nợ công và duy trì sự ổn định tài chính lâu dài cho Thành phố. Trần dư nợ vay này đảm bảo Thành phố chỉ vay trong giới hạn có khả năng trả nợ, bảo vệ ngân sách khỏi áp lực lãi vay quá cao, và tránh tình trạng mất cân đối tài chính. Trường hợp cần vay vượt mức để triển khai các dự án trọng điểm, Thành phố phải báo cáo Chính phủ và trình Quốc hội phê duyệt, đảm bảo sự giám sát và phê duyệt từ cấp cao, giúp kiểm soát tài chính chặt chẽ và bền vững. Quy định này không chỉ giúp Hà Nội nhanh chóng hoàn thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, thu hút thêm đầu tư, mà còn đặt nền tảng cho sự phát triển tài chính ổn định và an toàn, góp phần vào sự phát triển kinh tế bền vững cho Thủ đô trong tương lai.
5/ Tại Điều 36 quy định về Đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách nhà nước cho phép Thành phố Hà Nội được thí điểm thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách nhà nước để đầu tư vốn vào các doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong các lĩnh vực trọng điểm về khoa học và công nghệ của Thủ đô nhằm hỗ trợ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và thương mại hóa sản phẩm khoa học, công nghệ. Điều này sẽ tạo sự vượt trội như thế nào để HN có sự bứt phá để trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ hàng đầu cả nước?
Trả lời:
Quy định tại Điều 36 về đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách nhà nước, cho phép Thành phố Hà Nội thí điểm thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ cao, khoa học và công nghệ, và các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong các lĩnh vực trọng điểm về khoa học và công nghệ, mang lại tiềm năng tạo sự bứt phá cho Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ hàng đầu cả nước.
Đầu tiên, Quỹ đầu tư mạo hiểm này sẽ cung cấp nguồn tài chính quan trọng cho các doanh nghiệp sáng tạo, khởi nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ cao, giúp họ vượt qua các rào cản về vốn, thúc đẩy nghiên cứu, phát triển sản phẩm khoa học, công nghệ và thương mại hóa các sản phẩm sáng tạo. Điều này sẽ khuyến khích sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp công nghệ cao, làm nền tảng cho Hà Nội xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đa dạng và phong phú.
Thứ hai, việc quỹ này được quản lý theo nguyên tắc thị trường, chấp nhận khả năng rủi ro, nhưng đồng thời yêu cầu công khai, minh bạch và hiệu quả, sẽ tạo động lực cho các nhà đầu tư và các doanh nghiệp công nghệ tin tưởng vào sự hỗ trợ tài chính của Thành phố. Cùng với đó, việc xây dựng cơ chế đánh giá và kiểm soát rủi ro chặt chẽ sẽ giúp bảo vệ nguồn ngân sách nhà nước, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững và tránh thất thoát tài sản công.
Thứ ba, quy trình thành lập và vận hành quỹ có sự tham gia giám sát của Hội đồng nhân dân Thành phố, tạo ra một cơ chế minh bạch, đảm bảo việc quản lý, sử dụng nguồn vốn hiệu quả và có trách nhiệm. Nhờ đó, Thành phố không chỉ hỗ trợ mạnh mẽ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo mà còn định hướng phát triển khoa học công nghệ gắn với nhu cầu thực tiễn của Thủ đô, góp phần biến Hà Nội thành trung tâm đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ của cả nước. Sự đầu tư này sẽ mở ra cơ hội hợp tác quốc tế, thu hút các nhà đầu tư và tài trợ, thúc đẩy sự phát triển kinh tế sáng tạo, tạo ra những sản phẩm và dịch vụ có giá trị cao, nâng cao sức cạnh tranh của Hà Nội trên bản đồ đổi mới sáng tạo toàn cầu.
6/ Điều 37. Thẩm quyền về đầu tư, giao cho HĐND thẩm quyền quyết định cơ chế đầu tư theo các hình thức khác nhau khi được QH và CP đồng ý có ý nghĩa thế nào trong đẩy mạnh các dự án trọng điểm trong liên kết phát triển vùng thủ đô.
Trả lời:
Điều 37 Luật Thủ đô 2024 trao cho Hội đồng nhân dân (HĐND) thẩm quyền quyết định cơ chế đầu tư theo các hình thức khác nhau khi đã được Quốc hội và Chính phủ đồng ý. Quy định này mang ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy các dự án trọng điểm, đặc biệt là trong bối cảnh liên kết phát triển vùng Thủ đô.
Trước hết, việc giao thẩm quyền cho HĐND giúp tăng tính chủ động và linh hoạt trong quá trình ra quyết định. Các cơ chế đầu tư có thể được điều chỉnh kịp thời để phù hợp với tình hình thực tế địa phương, không còn phụ thuộc hoàn toàn vào quy trình phê duyệt từ các cơ quan trung ương. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để Hà Nội triển khai nhanh các dự án chiến lược mang tính liên vùng, từ hạ tầng giao thông, đô thị đến các công trình phục vụ an sinh xã hội.
Bên cạnh đó, việc đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án cũng là một lợi ích nổi bật. Với quyền quyết định ngay tại địa phương, các thủ tục pháp lý được rút ngắn, giảm thiểu sự chậm trễ, qua đó tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn lực. Đặc biệt, đối với các dự án liên kết vùng, như xây dựng mạng lưới giao thông kết nối giữa Hà Nội và các tỉnh lân cận, sự chủ động này giúp đảm bảo tiến độ đồng bộ và không bị gián đoạn.
Hơn nữa, quy định này còn khuyến khích hợp tác chặt chẽ giữa các địa phương trong vùng. Hà Nội, với vai trò trung tâm, có thể linh hoạt phối hợp với các tỉnh thành khác để thiết lập các cơ chế đầu tư chung, tạo nên mạng lưới liên kết hiệu quả, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội đồng đều trong toàn vùng.
Trong Luật Thủ đô 2024 đã giao quyền cho HN chủ động trong điều chỉnh dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phát sinh yếu tố phải điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án tổng thể, đã được CP và QH thông qua. Điểm mới này tạo ra đột phá gì
Trả lời:
Điểm mới trong Luật Thủ đô 2024 đã tạo ra không chỉ tăng cường tính linh hoạt mà còn tạo ra những đột phá quan trọng trong quản lý và triển khai dự án.
Bước đột phá đầu tiên của điểm mới này là giảm thiểu ách tắc trong quá trình triển khai là lợi ích đầu tiên cần nhắc đến. Trong thực tế, các dự án trọng điểm thường gặp khó khăn khi phát sinh vấn đề liên quan đến bồi thường hoặc tái định cư, dẫn đến sự trì trệ nếu phải chờ phê duyệt từ cấp trung ương. Với quyền chủ động điều chỉnh, Hà Nội có thể xử lý ngay lập tức, giảm thiểu tình trạng gián đoạn và đảm bảo tiến độ dự án.
Đồng thời, quy định này cũng giúp đảm bảo quyền lợi của người dân một cách linh hoạt và kịp thời. Các vấn đề về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư luôn là điểm nóng dễ gây mâu thuẫn và khiếu kiện. Khi chính quyền địa phương có thẩm quyền trực tiếp xử lý, các phương án điều chỉnh có thể được đưa ra nhanh chóng, phù hợp với thực tế, qua đó giảm thiểu xung đột và xây dựng lòng tin từ phía người dân.
Việc giao quyền điều chỉnh này còn góp phần thúc đẩy các dự án trọng điểm được triển khai hiệu quả hơn. Việc giải phóng mặt bằng, vốn là một trong những khâu phức tạp và tốn thời gian nhất, sẽ trở nên trơn tru hơn, đặc biệt là đối với các dự án lớn như đường vành đai, hệ thống giao thông công cộng, hay các công trình hạ tầng cấp vùng. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa nguồn lực mà còn gia tăng hiệu quả liên kết vùng, tạo động lực cho sự phát triển chung.
Hơn thế nữa, việc trao thêm quyền cho Hà Nội đồng nghĩa với việc tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương trong quản lý và triển khai dự án. Điều này thúc đẩy sự minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình, tạo cơ sở để Hà Nội thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững.
Nhìn chung, những quy định mới trong Luật Thủ đô 2024 không chỉ mang lại sự chủ động cho Hà Nội mà còn mở ra cơ hội đột phá trong việc triển khai các dự án trọng điểm, đặc biệt là trong bối cảnh liên kết phát triển vùng Thủ đô. Với những cơ chế linh hoạt và trách nhiệm được giao, Hà Nội sẽ có nền tảng vững chắc để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học và công nghệ hàng đầu của cả nước trong tương lai không xa.
Tại Điều 41 đã giao quyền chủ động cho TP hơn trong Quản lý, sử dụng tài sản công và khai thác công trình hạ tầng khi được quyền ký hợp đồng nhượng quyền khai thác, quản lý với nhà đầu tư, doanh nghiệp để khai thác công trình, hạng mục công trình trong một thời gian nhất định sẽ tháo gỡ vấn đề gì đang vướng hiện nay.
Trả lời:
Điều 41 của Luật Thủ đô, trao quyền cho Thành phố Hà Nội trong việc ký hợp đồng nhượng quyền khai thác và quản lý các công trình hạ tầng công cộng, sẽ góp phần tháo gỡ những vấn đề lớn trong việc phát triển và quản lý tài sản công, đồng thời thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng và bền vững của Thủ đô. Cụ thể, các vấn đề này bao gồm thiếu vốn đầu tư, hiệu quả khai thác và quản lý công trình hạ tầng, chậm trễ trong triển khai dự án, cũng như sự đổi mới trong phương thức quản lý tài sản công.
Một trong những vấn đề lớn mà Hà Nội đang gặp phải là thiếu hụt nguồn vốn để phát triển và nâng cấp cơ sở hạ tầng, đặc biệt khi ngân sách thành phố có hạn. Các dự án hạ tầng lớn, như xây dựng hệ thống giao thông, cấp thoát nước, và xử lý chất thải, đòi hỏi chi phí đầu tư rất lớn mà ngân sách nhà nước không thể đáp ứng đủ. Việc cho phép ký hợp đồng nhượng quyền khai thác với các doanh nghiệp tư nhân sẽ tạo cơ hội huy động vốn từ khu vực tư nhân. Các nhà đầu tư sẽ cung cấp nguồn tài chính cho các dự án hạ tầng, đồng thời chịu rủi ro trong suốt thời gian khai thác công trình, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho ngân sách thành phố mà vẫn đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.
Thêm vào đó, nhiều công trình công cộng ở Hà Nội, dù đã hoàn thành, nhưng không được khai thác và bảo trì đúng cách, dẫn đến tình trạng xuống cấp nhanh chóng và lãng phí tài sản công. Các công trình hạ tầng công cộng hiện nay vẫn được quản lý theo phương thức truyền thống, thiếu tính linh hoạt và chưa áp dụng các phương pháp quản lý tiên tiến. Việc nhượng quyền khai thác sẽ tạo cơ hội cho Hà Nội áp dụng các giải pháp công nghệ hiện đại, chẳng hạn như hệ thống giám sát tự động và bảo trì thông minh, vào việc quản lý tài sản công. Các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ cao sẽ giúp cải thiện hiệu quả quản lý và vận hành công trình, đồng thời tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm trong sử dụng tài sản công. Các doanh nghiệp tư nhân, với kinh nghiệm và chuyên môn trong việc vận hành công trình công cộng, sẽ đảm bảo duy trì và nâng cấp công trình thường xuyên, từ đó đảm bảo tính bền vững và tối ưu hóa giá trị sử dụng.
Tóm lại, việc giao quyền cho Hà Nội ký hợp đồng nhượng quyền khai thác và quản lý các công trình hạ tầng công cộng sẽ giúp giải quyết các vấn đề về thiếu vốn đầu tư, hiệu quả khai thác chưa cao, chậm trễ trong triển khai dự án và thiếu sự đổi mới trong quản lý tài sản công. Quy định này sẽ không chỉ giúp Hà Nội phát triển nhanh chóng và bền vững mà còn tạo ra một môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư tham gia vào quá trình phát triển đô thị.
|
