Câu hỏi: Em ở Ninh Bình. Em năm nay 14 tuổi, muốn kiếm thêm thu nhập để phụ giúp cha mẹ. Cho em hỏi: Pháp luật có cho phép người 14 tuổi làm việc không? Và đượ làm những việc gì?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Khi người dưới 15 tuổi mà tham gia làm việc cho người sử dụng lao động, thì người dưới 15 tuổi đó đã được xem là người lao động theo quy định của pháp luật.
Điều 164 Bộ luật Lao động năm 2012 có quy định Sử dụng lao động dưới 15 tuổi như sau:
“1. Người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm các công việc nhẹ theo danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định.
2. Khi sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi thì người sử dụng lao động phải tuân theo quy định sau đây:
a) Phải ký kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật và phải được sự đồng ý của người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi;
b) Bố trí giờ làm việc không ảnh hưởng đến giờ học tại trường học của trẻ em;
c) Bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn lao động, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi;
3. Không được sử dụng lao động là người dưới 13 tuổi làm việc trừ một số công việc cụ thể do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định.
Khi sử dụng người dưới 13 tuổi làm việc thì người sử dụng lao động phải tuân theo quy định tại khoản 2 Điều này”.
Về nguyên tắc mà nói, thì để đảm bảo cho sức khỏe, cũng như phù hợp với thể chất của bạn thì pháp luật quy định người 14 tuổi chỉ được thực hiện được một số công việc theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện các công việc khác mà pháp luật không quy định nếu như được người sử dụng lao động (tức người thuê bạn đồng ý nhận bạn vào làm việc).
Theo thông tin mà bạn đã cung cấp đến cho chúng tôi, thì hiện bạn đang là 14 tuổi, tại khoản 1 Điều 164 Bộ luật Lao động có quy định về việc: "Người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm các công việc nhẹ theo danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định.”. Như vậy, chỉ các công việc được quy định ở trong Thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH thì bạn sẽ được người sử dụng lao động tuyển và làm các công việc cho họ. Cụ thể, danh mục công việc nhẹ được sử dụng người dưới 15 tuổi làm việc như sau:
- Diễn viên: múa; hát; xiếc; điện ảnh; sân khấu kịch, tuồng, chèo, cải lương, múa rối (trừ múa rối dưới nước).
- Vận động viên năng khiếu: thể dục dụng cụ, bơi lội, điền kinh (trừ tạ xích), bóng bàn, cầu lông, bóng rổ, bóng ném, bi-a, bóng đá, các môn võ, đá cầu, cầu mây, cờ vua, cờ tướng, bóng chuyền
- Các nghề truyền thống: chấm men gốm, cưa vỏ trai, vẽ tranh sơn mài, làm giấy dó, nón lá, se nhang, chấm nón, dệt chiếu, làm trống, dệt thổ cẩm, làm bún gạo, làm giá đỗ, làm bánh đa (miến), làm bánh đa Kế.
- Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren, mộc mỹ nghệ, làm lược sừng, đan lưới vó, làm tranh Đông Hồ, nặn tò he.
- Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình.
- Nuôi tằm.
- Gói kẹo dừa.
Nếu như mà bạn được người sử dụng lao động nhận bạn vào làm việc các công việc khác mà không có ở trên đây theo thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH, thì tùy theo tính chất, mức độ thì người sử dụng lao động sẽ bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Khi bạn giao kết hợp đồng với người sử dụng lao động, thì người sử dụng lao động phải có trách nhiệm sau:
- Phải ký kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật và phải được sự đồng ý của bạn;
- Bố trí giờ làm việc không ảnh hưởng đến giờ học tại trường học của bạn;
- Bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn lao động, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi.