Câu hỏi: Hiện nay tôi đang làm việc tại 1 Học viện trực thuộc Bộ y tế, Học viện tôi làm là đơn vị sự nghiệp có thu. Giám đốc Học viện tôi đang tham khảo ý kiến toàn thể cán bộ viên chức về việc đang có ý định mua lại 1 công ty Dược cổ phần. Xin quý công ty tư vấn giúp tôi: Liệu Học viện tôi có được mua lại công ty đó không? Nếu được phép mua công ty để hoạt động các cán bộ viên chức có được góp vốn cổ phần không?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Thứ nhất, về câu hỏi Học viện của bạn có được mua lại công ty Dược cổ phần không?
Theo quy định tại Khoản 3 và 4 Điều 18 Luật Doanh nghiệp năm 2014:
“Điều 18. Quyền thành lập, góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp và quản lý doanh nghiệp
3. Tổ chức, cá nhân có quyền góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh theo quy định của Luật này, trừ trường hợp sau đây:
a) Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước góp vốn vào doanh nghiệp để thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình;
b) Các đối tượng không được góp vốn vào doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức.
4. Thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình theo điểm a khoản 2 và điểm a khoản 3 Điều này là việc sử dụng thu nhập dưới mọi hình thức có được từ hoạt động kinh doanh, từ góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào một trong các mục đích sau đây:
a) Chia dưới mọi hình thức cho một số hoặc tất cả những người quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này;
b) Bổ sung vào ngân sách hoạt động của cơ quan, đơn vị trái với quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước;
c) Lập quỹ hoặc bổ sung vào quỹ phục vụ lợi ích riêng của cơ quan, đơn vị”.
Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước góp vốn vào doanh nghiệp để thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình không được góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp và quản lý doanh nghiệp. Như vậy đối với thông tin bạn cung cấp, cơ quan bạn là Học viện trực thuộc Bộ Y tế được gọi là một đơn vị sự nghiệp công lập. Tuy bạn cung cấp là đơn vị có thu tuy nhiên không rõ đơn vị bạn đã là đơn vị tự chủ hoàn toàn về tài chính hay chưa. Nếu trường hợp đơn vị của bạn là đơn vị tự chủ hoàn toàn về tài chính thì có quyền mua lại công ty Dược cổ phần, còn nếu công ty bạn chưa tự chủ hoàn toàn về tài chính mà vẫn dùng nguồn vốn, ngân sách nhà nước thì công ty không được phép mua lại công ty Dược cổ phần.
Thứ hai, về câu hỏi nếu được phép mua công ty để hoạt động các cán bộ viên chức có được góp vốn cổ phần không?
Theo quy định tại Điều 14 Luật Viên chức 2010 về quyền của viên chức trong hoạt động kinh doanh
"Điều 14. Quyền của viên chức về hoạt động kinh doanh và làm việc ngoài thời gian quy định
1. Được hoạt động nghề nghiệp ngoài thời gian làm việc quy định trong hợp đồng làm việc, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Được ký hợp đồng vụ, việc với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác mà pháp luật không cấm nhưng phải hoàn thành nhiệm vụ được giao và có sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.
3. Được góp vốn nhưng không tham gia quản lý, điều hành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã, bệnh viện tư, trường học tư và tổ chức nghiên cứu khoa học tư, trừ trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định khác”.
Như vậy, viên chức trong học viện của bạn được phép góp vốn nhưng không tham gia quản lý, điều hành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã, bệnh viện tư, trường học tư và tổ chức nghiên cứu khoa học tư, trừ trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định khác.