Tranh chấp thương mại là một phần không thể thiếu trong môi trường kinh doanh và thương mại, và quá trình giải quyết tranh chấp này có thể mất thời gian và tài nguyên. Điều quan trọng là các bên liên quan cần tuân theo các quy định và thỏa thuận mà họ đã thỏa thuận trong hợp đồng và tôn trọng quy định pháp luật khi phải đối mặt với tranh chấp thương mại. Cùng SBLAW tìm hiểu tranh chấp thương mại là gì? Những phương thức giải quyết tranh chấp thương mại hiện nay.
Tranh chấp thương mại là gì?
Tranh chấp thương mại đồng nghĩa với sự mâu thuẫn và xung đột giữa các chủ thể liên quan. Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 của Luật Thương mại năm 2005, hoạt động thương mại được định nghĩa là các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động khác nhằm mục đích sinh lợi.
Do đó, có thể giải thích rằng tranh chấp thương mại phát sinh khi có mâu thuẫn và xung đột liên quan đến lợi ích từ các hoạt động thương mại. Ít nhất một bên trong tranh chấp là chủ thể kinh doanh liên quan đến các khâu như đầu tư, sản xuất, mua bán, cung ứng dịch vụ thương mại trên thị trường.
Các cuộc tranh chấp thương mại thường có thể giải quyết thông qua các phương pháp như đàm phán trực tiếp, trọng tài thương mại, hoặc qua hệ thống tòa án. Trong một số trường hợp, các bên có thể sử dụng các dịch vụ trọng tài hoặc trọng tài tư nhân để giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Căn cứ pháp luật về tranh chấp thương mại
- Luật Thương mại năm 2005;
- Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
- Luật trọng tài thương mại năm 2010;
- Nghị định 22/2017/NĐ-CP về hoà giải thương mại.
Những tranh chấp thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
Về việc giải quyết tranh chấp thương mại mà Tòa án có thẩm quyền, Điều 30 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định các trường hợp cụ thể như sau:
- Tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa các cá nhân hoặc tổ chức mà cả hai đều đã đăng ký kinh doanh và có mục tiêu thu lợi nhuận.
- Tranh chấp liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ giữa cá nhân hoặc tổ chức, trong trường hợp cả hai đều có mục tiêu thu lợi nhuận.
- Tranh chấp giữa những người chưa trở thành thành viên của một công ty nhưng đã thực hiện giao dịch liên quan đến việc chuyển nhượng phần vốn góp với công ty hoặc thành viên của công ty.
- Tranh chấp giữa công ty và các thành viên của công ty, cũng như tranh chấp giữa công ty và các quản lý trong công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc giữa các thành viên của Hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc trong công ty cổ phần. Các tranh chấp này có thể liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, bàn giao tài sản của công ty, hoặc chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty.
- Các tranh chấp thương mại khác, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hoặc tổ chức khác theo quy định của pháp luật.
Thời hiệu khởi kiện tranh chấp thương mại
Liên quan đến thời hiệu khởi kiện tranh chấp thương mại, Luật thương mại 2005 quy định như sau:
"Thời hiệu khởi kiện áp dụng đối với các tranh chấp thương mại là hai năm, tính từ thời điểm quyền và lợi ích hợp pháp bị vi phạm. Tuy nhiên, ngoại trừ trường hợp khi một thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics không nhận được thông báo về việc bị kiện tại Trọng tài hoặc Tòa án trong thời hạn chín tháng, tính từ ngày giao hàng, thì thời hiệu này có thể thay đổi."
Căn cứ vào đâu để giải quyết tranh chấp trong thương mại?
Câu hỏi:
Tôi là Huy, ở Hà Nội. Mong quý công ty giải đáp giúp tôi thắc mắc về một vụ tranh chấp. Trong nguyên tắc cơ bản của hợp đồng có ghi rõ nếu xảy ra tranh chấp thì tiến hành thương lượng, hòa giải, nếu không được thì sẽ khởi kiện ra Tòa án, nhưng cụ thể ở đây bên bán đã khởi kiện bên mua ra Tòa án mà chưa tiến hành hòa giải, như vậy có gọi là vi phạm hợp đồng hay không?
Và thứ 2 nữa là Toàn án xác nhận là có tranh chấp sẽ đưa ra đó để giải quyết đã thụ lý vụ án và mở phiên xét xử. Cho tôi hỏi là tòa đã căn cứ vào đâu để thụ lý và giải quyết vụ án như vậy?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Hợp đồng là sự thỏa thuận bằng văn bản giữa hai bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của các bên để thực hiện một, một số hay toàn bộ công việc.
Thứ nhất, theo như bạn trình bày, trong hợp đồng thương mại, có điều khoản quy định rõ nếu xảy ra tranh chấp thì tiến hành thương lượng, hòa giải, nếu không được thì sẽ khởi kiện ra Tòa án. Tuy nhiên, bên bán đã khởi kiện bên mua ra Tòa án mà chưa tiến hành thương lượng, hòa giải thì đây là hành vi vi phạm hợp đồng của hai bên.
Thứ hai, Tòa án thụ lý đơn khởi kiện của bên bán:
Căn cứ Điều 317 Luật Thương mại năm 2005 quy định Hình thức giải quyết tranh chấp như sau:
"1. Thương lượng giữa các bên.
2. Hoà giải giữa các bên do một cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân được các bên thỏa thuận chọn làm trung gian hoà giải.
3. Giải quyết tại Trọng tài hoặc Toà án.
Thủ tục giải quyết tranh chấp trong thương mại tại Trọng tài, Toà án được tiến hành theo các thủ tục tố tụng của Trọng tài, Toà án do pháp luật quy định”.
Phương thức giải quyết tranh chấp tại Tòa án là sự lựa chọn cuối cùng của các bên khi các phương thức giải quyết tranh chấp khác không đạt hiệu quả.
Hiện nay, Luật Thương mại năm 2005 và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định về việc tranh chấp thương mại phải được thương lượng, hòa giải trước sau đó mới được giải quyết tại Tòa án. Do đó, việc thương lượng, hòa giải do hai bên tự thực hiện với nhau, nếu một trong hai bên khởi kiện tới Tòa án thì Tòa án vẫn có thẩm quyền thụ lý giải quyết theo quy định tại Điều 30 Luật Thương mại năm 2005:
“Điều 30. Những tranh chấp về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
1. Tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.
2. Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ giữa cá nhân, tổ chức với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.
3. Tranh chấp giữa người chưa phải là thành viên công ty nhưng có giao dịch về chuyển nhượng phần vốn góp với công ty, thành viên công ty.
4. Tranh chấp giữa công ty với các thành viên của công ty; tranh chấp giữa công ty với người quản lý trong công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc thành viên Hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc trong công ty cổ phần, giữa các thành viên của công ty với nhau liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, bàn giao tài sản của công ty, chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty.
5. Các tranh chấp khác về kinh doanh, thương mại, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật”.
Lưu ý rằng quá trình giải quyết tranh chấp hợp đồng tùy thuộc vào tính chất và thỏa thuận của các bên tranh chấp, và có thể thông qua một hoặc nhiều phương pháp trên để đảm bảo quá trình giải quyết công bằng và hiệu quả.
Dịch vụ giải quyết tranh chấp thương mại của SBLAW
Mối quan hệ trong lĩnh vực kinh doanh thương mại thường tồn tại sự đối lập cùng với tinh thần hợp tác. Khi xảy ra xung đột, các bên thường tích cực tìm kiếm cách giải quyết nhanh chóng để khắc phục tình hình và khôi phục ổn định cho hoạt động kinh doanh và sản xuất. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp và khách hàng gặp khó khăn khi phải chọn lựa các phương pháp giải quyết tranh chấp phù hợp.
Để đáp ứng nhu cầu này, Công ty Luật SBLAW đã biên soạn một bài viết về giải quyết tranh chấp trong lĩnh vực thương mại. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin và hướng dẫn chi tiết để giúp khách hàng lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp phù hợp nhất, nhằm đảm bảo sự công bằng và hiệu quả trong quá trình giải quyết mâu thuẫn.
Chúng tôi cung cấp các dịch vụ sau đối với việc giải quyết xung đột thương mại:
- Tư vấn và phân tích cơ sở pháp lý, đưa ra các phương hướng giải quyết tranh chấp liên quan đến hợp đồng và giao dịch thương mại.
- Đại diện cho khách hàng tham gia vào quá trình thương lượng, đồng thời hòa giải các mâu thuẫn xuất phát từ hợp đồng thương mại và giao dịch thương mại.
- Đại diện khách hàng để bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp tại các cơ quan Tòa án và Trọng tài trong quá trình giải quyết xung đột thương mại.
Kết quả của tranh chấp thương mại thường sẽ phụ thuộc vào phương thức giải quyết mà các bên chọn lựa, có thể là sự đồng tình thông qua đàm phán hoặc các quyết định của tòa án hoặc trọng tài. Liên hệ ngay Công ty luật SBLAW để nhận được tư vấn khi có tranh chấp thương mại