Trong bối cảnh việc mở rộng kinh doanh diễn ra ngày càng mạnh mẽ, các thỏa thuận về nhượng quyền thương mại thường đóng vai trò là cầu nối giữa các thương hiệu đã thành danh và các doanh nhân đầy tham vọng. Tuy nhiên, sự thiếu vắng của những điều khoản điều chỉnh một cách chi tiết khuôn khổ hoạt động của nhượng quyền thương mại có thể dẫn đến tranh chấp, bằng chứng là những thách thức gần đây mà một công ty đào tạo ngoại ngữ uy tín với hơn 25 năm kinh nghiệm tại Việt Nam, sau đây gọi tắt là “Y Center” phải đối mặt, (tên thật không được tiết lộ để bảo vệ danh tính khách hàng).
Y Center bắt đầu một hành trình đầy tham vọng nhằm mở rộng phạm vi hoạt động của mình trên khắp Việt Nam bằng cách tận dụng mô hình nhượng quyền thương mại. Mặc dù tầm nhìn ban đầu đầy hứa hẹn nhưng quá trình triển khai kế hoạch đã bộc lộ những thiếu sót nghiêm trọng trong các hợp đồng nhượng quyền, từ đó dẫn đến những khó khăn trong khâu vận hành và vướng mắc về tài chính cho cả bên nhượng quyền lẫn bên nhận nhượng quyền.
Một trong những thiếu sót cơ bản được xác định trong các thỏa thuận nhượng quyền thương mại là các điều khoản rõ ràng cho phép bên nhượng quyền thực hiện giám sát hiệu quả đối với hoạt động kinh doanh thường nhật của bên nhận nhượng quyền. Sự thiếu sót này càng được bộc lộ rõ khi các bên nhận nhượng quyền bỏ qua việc cập nhật các thông tin quan trọng trong hệ thống quản lý, bao gồm số liệu tuyển sinh và dữ liệu về doanh thu. Hậu quả là, thiếu sót này khiến Y Center không có cơ sở pháp lý vững chắc để khẳng định quyền được hưởng phí bản quyền. Việc thiếu vắng một khuôn khổ có tính xác minh mạnh mẽ đã làm tăng thêm thách thức khi Y Center phải vật lộn với việc đánh giá chính xác hiệu quả hoạt động của mạng lưới nhượng quyền thương mại của mình, dẫn tới sự leo thang tranh chấp giữa các bên liên quan.
Ngoài ra, trong thỏa thuận nhượng quyền thương mại quy định quyền độc quyền của bên nhận nhượng quyền trong việc triển khai các khóa đào tạo ngoại ngữ trong lãnh thổ được chỉ định của họ. Tuy nhiên, những rắc rối nảy sinh khi các bên nhận nhượng quyền tìm cách tham gia vào các khóa học ngoại ngữ thông qua các thỏa thuận hợp tác kinh doanh với các trường học địa phương, do đó đặt ra các câu hỏi liên quan đến việc phân định lãnh thổ. Việc cân bằng giữa tối ưu hóa hoạt động kinh doanh của bên nhận nhượng quyền đồng thời bảo vệ quyền độc quyền của các bên nhận nhượng quyền tại các khu vực lân cận đặt ra thách thức đáng kể cho bên nhượng quyền, càng nhấn mạnh thêm sự phức tạp vốn có trong quản lý nhượng quyền.
Hơn nữa, việc thiếu những hướng dẫn rõ ràng và cụ thể nhằm phối hợp các chiến lược marketing đã làm gia tăng thêm căng thẳng giữa Y Center và các bên nhận nhượng quyền. Trong khi Y Center theo đuổi chiến lược marketing mang tính quốc gia, các bên nhận nhượng quyền mong muốn có cái nhìn sâu sắc về cách mà những chiến lược này mang lại lợi ích trực tiếp cho lãnh thổ riêng của họ. Sự thiếu minh bạch về mối liên kết giữa kế hoạch marketing quốc gia của bên nhượng quyền và kế hoạch marketing trong phạm vi lãnh thổ của bên nhận nhượng quyền đã làm đánh mất niềm tin giữa các bên. Mặc dù mục tiêu chung là quảng bá thương hiệu và thu hút học viên, các bên vẫn gặp khó khăn trong việc thực hiện những nỗ lực của mình do các điều khoản hợp đồng không rõ ràng. Tranh chấp nảy sinh về việc phân bổ nguồn lực và thực hiện các sáng kiến marketing đã nhấn mạnh nhu cầu to lớn trong giao tiếp và hợp tác minh bạch trong quan hệ đối tác nhượng quyền thương mại.
Đỉnh điểm của những vấn đề này thể hiện ở sự sụp đổ về lòng tin và các nghĩa vụ trong hợp đồng. Các bên nhận nhượng quyền, khi không nhận thấy được sự hỗ trợ trong nỗ lực marketing của bên nhượng quyền, đã không chi trả phí nhượng quyền và phí bản quyền, với lý do là bên nhượng quyền không thực hiện các cam kết của mình. Do không có cơ chế giải quyết tranh chấp được quy định một cách rõ ràng từ trước, cả hai bên đều rơi vào tình trạng bế tắc, khiến khả năng tồn tại của mạng lưới nhượng quyền nằm ở thế ngàn cân treo sợi tóc.
Có lẽ sự thiếu sót nghiêm trọng nhất trong hợp đồng nhượng quyền thương mại là các điều khoản giải quyết các tình huống chấm dứt hợp đồng. Khi tranh chấp leo thang, việc thiếu đinhững hướng dẫn rõ ràng trong việc quản lý học viên, đảm bảo chất lượng khóa học và giải quyết học phí đã làm tăng thêm sự phức tạp của việc chấm dứt hợp đồng. Khi Y Center xem xét chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, Y Center cần phải giải quyết vấn đề về quyền lợi của học viên theo học các khóa đào tạo do bên nhận nhượng quyền tổ chức. Một số học viên có thể yêu cầu hoàn trả học phí, trong khi những học viên khác có thể muốn tiếp tục khóa học dưới sự quản lý trực tiếp và chịu trách nhiệm của bên nhượng quyền. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề này cần có sự hợp tác từ bên nhận nhượng quyền. Việc không giải quyết hiệu quả những vấn đề này có thể dẫn đến khủng hoảng truyền thông nghiêm trọng, làm tổn hại đến danh tiếng và hình ảnh của Y Center tại Việt Nam. Y Center phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là giải quyết những tình huống mới, thách thức này mà không có lộ trình thiết thực, từ đó càng làm trầm trọng thêm những thách thức trong việc quản lý nhượng quyền thương mại.
Khi xem xét và phân tích lại, có thể thấy trường hợp của Y Center nhấn mạnh tầm quan trọng của việc soạn thảo hợp đồng một cách tỉ mỉ và quản lý mối quan hệ chủ động trong các thỏa thuận nhượng quyền thương mại. Các điều khoản đầy đủ nêu chi tiết các cách thức hoạt động, khuôn khổ hợp tác marketing và thủ tục chấm dứt hợp đồng là rất cần thiết để giảm thiểu tranh chấp và bảo vệ lợi ích của tất cả các bên liên quan. Tuy nhiên, ngoài khía cạnh hợp đồng, trường hợp của Y Center cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc bên nhượng quyền tham gia vào kế hoạch kinh doanh dài hạn để mở rộng hoạt động kinh doanh thông qua hợp đồng nhượng quyền thương mại. Bên nhượng quyền phải được trang bị đầy đủ các công cụ và nguồn nhân lực giàu kinh nghiệm để quản lý, kiểm soát kịp thời toàn bộ hệ thống nhượng quyền. Đồng thời, bên nhận nhượng quyền phải hiểu rõ mối liên kết chặt chẽ giữa cơ sở kinh doanh của mình với uy tín chung của toàn hệ thống để đưa ra phương án hành động hợp lý.
Khi Y Center nhìn nhận lại sự việc, Y Center chia sẻ rằng nó đóng vai trò như một hồi chuông cảnh báo cho các bên nhượng quyền cũng như bên nhận nhượng quyền. Giao tiếp minh bạch, đàm phán hợp đồng kỹ càng và cam kết hướng tới thành công chung là điều bắt buộc để thúc đẩy quan hệ đối tác nhượng quyền thương mại bền vững và thịnh vượng. Bằng cách học hỏi từ
những thách thức trong quá khứ và triển khai các khuôn khổ hợp đồng mạnh mẽ, các doanh nghiệp có thể vượt qua những phức tạp của hoạt động nhượng quyền thương mại một cách tự tin và kiên cường.
Tham khảo dịch vụ của SBLAW >> Tư vấn nhượng quyền thương mại
