Câu hỏi: Ngoại tôi mất nay đã 7 năm. Khi ngoại tôi mất có để lại di chúc chia tài sản lại cho các con gồm 2 con gái và hai cháu nội trai mỗi người 2 công đất ruộng. Phần còn lại là để lại cho người con trai út gồm nhà và đất ruộng. Nhưng đến nay vẫn chưa thể phân chia vì người con út cũng là cậu của tôi có hành động dọa dẫm ngăn cản. Vì tình cảm gia đình nên chúng tôi cứ lần lựa mãi mà chưa giải quyết được. Hiện nay cậu tôi đang có hành động mang giấy tờ đất đi cầm cố và tìm cách chuyển quyền sử dụng mà chưa có sự đồng ý của những người có tên trong di chúc. Hiện giờ chúng tôi đang rất hoang mang vì thời hạn thừa kế hiệu lực gần hết. Rất mong quý công ty tư vấn giúp. Riêng phần hai người cháu nội trong di chúc vì lí do ngày xưa chiến tranh nên không có giấy tờ chứng minh nhân thân. Vậy nếu có tranh chấp thì làm cách nào để chứng minh họ được hưởng thùa kế do ngoại tôi để lại?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB LAW cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Thứ nhất, về tranh chấp chia di sản thừa kế
Căn cứ theo quy định tại Điều 623 Bộ luật dân sự năm 2015 về thời hiệu thừa kế thì:
“Điều 623. Thời hiệu thừa kế
1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:
a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;
b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
2. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế”.
Trường hợp của gia đình bạn, di sản được bà ngoại để lại là các mảnh đất. Những mảnh đất này là bất động sản nên thời hiệu để các bạn yêu cầu chia thừa kế theo di chúc với các di sản trên là 30 năm. Hiện nay, vì giấy chứng nhận đứng tên bà ngoại bạn nên phía người cậu của bạn không thể thực hiện thủ tục sang tên cho cậu ấy nếu không có sự đồng ý của những người thừa kế khác.
Trường hợp này, khi có tranh chấp về việc chia di sản thì những người được hưởng di sản mà không thể chia di sản do những ngăn cản của người cậu của bạn thì có thể có yêu cầu lên Tòa án để giải quyết tranh chấp về chia di sản. Tuy nhiên, trường hợp chia di sản theo di chúc này chỉ được đảm bảo khi di chúc mà bà ngoại bạn để lại phù hợp theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp di chúc của bà hợp pháp thì Tòa án sẽ thụ lý giải quyết việc chia di sản thừa kế trên.
Thứ hai, đối với trường hợp hai người cháu nội không có giấy tờ chứng minh nhân thân
Trong trường hợp này, để xác định họ đúng là người được thừa kế theo di chúc mà không có giấy tờ chứng minh nhân thân thì hai người cháu nội này cần phải đến cơ quan chính quyền nơi họ thường trú yêu cầu họ xác nhận cho nhân thân của hai người này.