Việc đánh thuế bất động sản thứ hai cần được thực hiện một cách cẩn trọng và linh hoạt, với các quy định rõ ràng, công bằng và dễ thực thi, nhằm không chỉ hạn chế đầu cơ mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững cho thị trường bất động sản. Bài viết dưới đây có trích dẫn ý kiến của Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch công ty luật SBLAW về vấn đề này. Mời quý khách theo dõi.
Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 03/CĐ-TTg yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung chấn chỉnh, xử lý việc thao túng giá, đầu cơ bất động sản và thanh tra, kiểm tra các dự án đầu tư xây dựng bất động sản. Công điện nêu rõ, trong năm 2024, tại một số thời điểm, một số khu vực, địa phương, giá bất động sản tăng cao so với khả năng đáp ứng tài chính của người dân. Nguyên nhân một phần do một số hội, nhóm đầu cơ, nhà đầu tư, cá nhân hoạt động môi giới bất động sản lợi dụng sự thiếu hiểu biết, tâm lý đầu tư theo đám đông của người dân để thao túng tâm lý, "đẩy giá tăng cao", "tạo giá ảo" gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm trục lợi.
Bên cạnh đó, thông tin về thị trường bất động sản thiếu minh bạch, kịp thời, gây nhiễu loạn và định hướng sai bởi các nhóm đầu cơ; chủ đầu tư lợi dụng nguồn cung hạn chế để đẩy giá chào bán cao hơn mức trung bình. Đồng thời, kết quả đấu giá quyền sử dụng đất cao bất thường tại một số khu vực làm tăng giá đất, giá nhà ở. Nguồn cung nhà ở, bất động sản hạn chế, đặc biệt là thiếu nguồn cung nhà ở thương mại có giá phù hợp với khả năng chi trả của người dân có thu nhập trung bình, thấp và nhà ở xã hội...
Đáng chú ý, để tăng cường kiểm soát và xử lý kịp thời việc thao túng, đẩy giá và đầu cơ bất động sản, Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Tài chính nghiên cứu, đề xuất chính sách thuế nhằm hạn chế hoạt động đầu cơ bất động sản, bảo đảm phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam và thông lệ quốc tế.
Liên quan đến vấn đề này, Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SBLaw nhận định, việc đánh thuế bất động sản thứ hai là một bước đi cần thiết và theo xu thế trong việc điều tiết thị trường bất động sản và bảo vệ quyền lợi của những người có nhu cầu muốn mua nhà thực sự. Quy định đánh thuế bất động sản thứ hai giúp ngăn ngừa tình trạng các cá nhân, tổ chức sở hữu nhiều bất động sản để đầu cơ, gây mất cân đối cung cầu và làm giá nhà đất tăng cao.
Tuy nhiên, các cơ quan có thẩm quyền cần có sự cân nhắc cẩn thận về cách thức áp dụng để đảm bảo rằng nó không trở thành một gánh nặng không cần thiết cho những người thực sự cần sở hữu căn nhà thứ hai vì mục đích sử dụng thực tế. Thực tế có thể gặp khó khăn trong việc xác định “bất động sản thứ hai” trong các trường hợp như mua nhà cho con cái, nhà cho thuê, hoặc những người có nhiều bất động sản nhưng sử dụng chúng cho các mục đích khác nhau. Một số khu vực có thị trường bất động sản phát triển mạnh, trong khi các khu vực khác lại ít ảnh hưởng, khiến cho việc đánh thuế có thể không mang lại hiệu quả đồng bộ.
Theo đó, cần áp dụng một số nguyên tắc cơ bản để vừa đảm bảo quyền lợi của người mua nhà, vừa ngăn chặn tình trạng đầu cơ trên thị trường, cụ thể:
Thứ nhất, cần thực hiện phân loại rõ ràng các loại bất động sản để đảm bảo tính hợp lý trong việc áp dụng thuế. Ví dụ, đối với những cá nhân sở hữu bất động sản thứ hai nhằm mục đích nghỉ dưỡng hoặc để ở cho người thân, thuế suất có thể được điều chỉnh để phù hợp, tránh gây khó khăn cho những người có nhu cầu sử dụng thực tế. Trong khi đó, đối với các trường hợp mua bất động sản nhằm mục đích đầu cơ, không có nhu cầu sử dụng thực tế hoặc để bất động, mức thuế cần được áp dụng cao hơn nhằm hạn chế tình trạng tích lũy tài sản không cần thiết.
Thứ hai, việc áp dụng chính sách thuế có thể bắt đầu với mức thuế thấp để người dân có thể làm quen dần với quy định này, và sau đó tăng dần theo thời gian. Một giải pháp khả thi là áp dụng thuế suất thấp đối với bất động sản thứ hai và dần dần tăng theo số lượng bất động sản sở hữu, chẳng hạn như tăng thuế đối với căn nhà thứ ba, thứ tư, và các căn tiếp theo. Phương án này không chỉ giảm bớt gánh nặng cho những người có nhu cầu sử dụng thực tế, mà còn góp phần ngăn chặn tình trạng tích trữ bất động sản không cần thiết.
Thứ ba, công tác quản lý và thực thi chính sách cần đảm bảo sự minh bạch và công bằng. Các quy định phải được xây dựng rõ ràng, dễ hiểu và thực hiện một cách công bằng, để tránh tình trạng người dân cảm thấy bị đối xử bất công hoặc bị áp dụng chính sách một cách không hợp lý. Cần có một hệ thống thông tin về bất động sản được thống nhất trên toàn quốc để việc xác định và quản lý tài sản thứ hai được dễ dàng và chính xác hơn. Sự minh bạch này sẽ giúp giảm gian lận và thúc đẩy thị trường bất động sản lành mạnh.
Ngoài ra, cần có các biện pháp bảo vệ đối với những cá nhân sở hữu bất động sản thứ hai vì lý do chính đáng, chẳng hạn như để chăm sóc người thân hoặc đảm bảo cuộc sống ổn định cho gia đình. Trong các trường hợp này, có thể xem xét chính sách miễn, giảm thuế nhằm bảo đảm rằng quy định không tác động tiêu cực đến những người không tham gia đầu cơ nhưng vẫn phải chịu ảnh hưởng của các quy định về thuế bất động sản thứ hai.
"Việc đánh thuế bất động sản thứ hai cần được thực hiện một cách cẩn trọng và linh hoạt, với các quy định rõ ràng, công bằng và dễ thực thi, nhằm không chỉ hạn chế đầu cơ mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững cho thị trường bất động sản", Luật sư Hà khẳng định.
|
