Hiện nay, hàng loạt chính sách mới về Bảo hiểm và Tín dụng được áp dụng. Trong đó Luật kinh doanh bảo hiểm từ 1/1/2023 và Luật TCTD từ 1/7/2027. Với nhiều quy định mới về kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm, bancassurance, sát với thực tiễn trong việc bảo vệ quyền lợi khách hàng và giám sát các hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm. Dưới đây là phần phỏng vấn của Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch công ty luật SBLAW về vấn đề trên.
Luật TCTD 2024, tại khoản 5, điều 15 có quy định: Cấm gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức. Điều này được hiểu đúng là như thế nào ạ?
Trả lời:
Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2024, trong đó, điểm nổi bật là quy định cấm ngân hàng bán bảo hiểm không bắt buộc kèm khoản vay. Cụ thể, theo khoản 5 Điều 15 Luật các tổ chức tín dụng năm 2024 quy định về một trong các hành vi bị nghiêm cấm bao gồm: “Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, người quản lý, người điều hành, nhân viên của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức”. Quy định này sẽ được hiểu cụ thể như, cấm yêu cầu khách hàng mua bảo hiểm để được vay vốn, mở tài khoản, sử dụng dịch vụ ngân hàng khác; không được gây khó khăn, phiền hà cho khách hàng khi họ không mua bảo hiểm; cấm quảng cáo, giới thiệu sản phẩm bảo hiểm một cách sai lệch, gây hiểu lầm cho khách hàng…
Quy định này được đưa ra trong bối cảnh vài năm trở lại đây, tình trạng ngân hàng, nhân viên ngân hàng chèo kéo khách mua bảo hiểm nhân thọ kèm các khoản cho vay diễn ra phổ biến. Mức hoa hồng chiết khấu cao cho đại lý bảo hiểm nhân thọ là nguyên nhân dẫn đến ép khách vay vốn phải mua bảo hiểm nhân thọ diễn ra tại nhiều ngân hàng thương mại. Sau khi Ngân hàng nhà nước, Bộ Tài chính ra chỉ đạo chấn chỉnh hoạt động này, nhiều khách hàng lại phản ánh bị nhân viên ngân hàng mời chào mua bảo hiểm thì mới được vay vốn với lãi suất ưu đãi. Trường hợp khách không mua bảo hiểm đi kèm, lãi suất của khoản vay sẽ cao hơn 1-2%/năm so với việc đồng ý mua bảo hiểm.
Cơ hội cho ngành bảo hiểm phục hồi từ những chính sách mới của nhà nước. Anh quan điểm thế nào về nhận định này ạ?
Trả lời:
Sau tác động tiêu cực từ những khó khăn, thách thức mà kinh tế vĩ mô toàn cầu và trong nước đang phải đối mặt trong năm 2023, thì ngành bảo hiểm đang đứng trước những cơ hội và triển vọng phục hồi tăng trưởng trong năm 2024 và thời gian tới. Cùng với việc triển khai hàng loạt chính sách của Chính phủ về hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, khôi phục sản xuất, phát triển kinh tế và việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách trong lĩnh vực bảo hiểm; đặc biệt, sự ra đời của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2023) đi kèm với đó là các Nghị định, Thông tư hướng dẫn và sự nỗ lực của các doanh nghiệp mà ngành bảo hiểm đã có những bước tiến đáng kể. Đồng thời việc cải cách quy định cũng giúp các công ty bảo hiểm hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu rủi ro pháp lý và tăng tính cạnh tranh trên thị trường.
Chính sách bảo hiểm mới được ban hành đã có những thay đổi cơ bản thúc đẩy thị trường bảo hiểm phát triển an toàn, ổn định và bền vững, đảm bảo tối đa quyền lợi của người tham gia bảo hiểm, từ đó góp phần làm tăng niềm tin của khách hàng vào các sản phẩm bảo hiểm, cải thiện môi trường kinh doanh. Vì khi khách hàng cảm thấy quyền lợi của mình được bảo vệ, họ sẽ tin tưởng hơn vào các sản phẩm bảo hiểm hơn.
Các quy định mới đã giúp thắt chặt quản lý, nâng cao tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi của khách hàng, từ đó giảm thiểu rủi ro hủy hợp đồng và tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của thị trường. Nhờ đó mà có nhiều doanh nghiệp bảo hiểm đã ghi nhận lợi nhuận, bất chấp sự suy giảm doanh thu từ phí bảo hiểm khai thác mới. Điều này chứng tỏ rằng, với chiến lược kinh doanh đúng đắn và sự hỗ trợ từ phía Nhà nước, các doanh nghiệp bảo hiểm có thể vượt qua thách thức và tiếp tục duy trì hoạt động hiệu quả.
Đồng thời, các cơ quan quản lý cũng đã đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến về vai trò, ý nghĩa, sự cần thiết của bảo hiểm, pháp luật về kinh doanh bảo hiểm đối với các tổ chức, cá nhân, triển khai các chính sách khuyến khích người dân tham gia bảo hiểm. Điều này cũng đã góp phần kích thích nhu cầu sử dụng dịch vụ bảo hiểm của người dân.
Chính sách nhà nước cũng đã thúc đẩy đầu tư và áp dụng công nghệ mới trong ngành bảo hiểm, giúp cải thiện hiệu quả và chất lượng dịch vụ. Cụ thể, Theo Thông tư số 67/2023/TT-BTC ngày 02 tháng 11 năm 2023 của Bộ Tài chính là quy định chi tiết về hoạt động kinh doanh bảo hiểm, bao gồm các nghiệp vụ bảo hiểm, sản phẩm bảo hiểm, điều kiện tham gia bảo hiểm, quyền lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia bảo hiểm, giúp cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm trở nên minh bạch, hiệu quả và an toàn hơn. Bên cạnh đó, thông tư còn thúc đẩy việc áp dụng công nghệ trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm, như việc cung cấp sản phẩm bảo hiểm trên internet, triển khai các dịch vụ số hóa, giúp rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường.
Như vậy, có thể thấy những chính sách mới của nhà nước đã tạo ra nhiều cơ hội để ngành bảo hiểm phục hồi và phát triển thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của thị trường bảo hiểm Việt Nam trong năm 2024 và những năm tiếp theo.
|