Thực tiễn hiện nay có nhiều vụ liên quan đến hợp đồng dân sự có sự tham gia của yếu tố “im lặng”, vậy liệu im lặng có là đồng ý khi đề nghị giao kết hợp đồng dân sự?
Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định: Chấp nhận giao kết hợp đồng là sự trả lời của bên được đề nghị đối với với bên đề nghị về việc chấp nhận toàn bộ nội dung của đề nghị. Tuy nhiên lại chưa quy định trong trường hợp im lặng thì có được xem là chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng không?
Việc Bộ luật Dân sự năm 2005 chưa quy định về trường hợp im lặng như trên đã dẫn đến thực tế thời gian vừa qua nhiều tranh chấp phát sinh từ việc im lặng trong khi nhận được đề nghị giao kết hợp đồng.
Nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trên, Điều 386 Bộ luật Dân sự năm 2015 đã quy định như sau:
- Đề nghị giao kết hợp đồng là việc thể hiện rõ ý định giao kết hợp đồng và chịu sự ràng buộc về đề nghị này của bên đề nghị đối với bên đã được xác định hoặc tới công chúng (sau đây gọi chung là bên được đề nghị).
- Trường hợp đề nghị giao kết hợp đồng có nêu rõ thời hạn trả lời, nếu bên đề nghị lại giao kết hợp đồng với người thứ ba trong thời hạn chờ bên được đề nghị trả lời thì phải bồi thường thiệt hại cho bên được đề nghị mà không được giao kết hợp đồng nếu có thiệt hại phát sinh.
Điều 393 Bộ luật Dân sự năm 2015 có quy định về Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng như sau:
"1. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng là sự trả lời của bên được đề nghị về việc chấp nhận toàn bộ nội dung của đề nghị.
2. Sự im lặng của bên được đề nghị không được coi là chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng, trừ trường hợp có thỏa thuận hoặc theo thói quen đã được xác lập giữa các bên”.
Ví dụ: Công ty X và công ty Y có ký kết hợp đồng với nhau, hai bên thỏa thuận rằng: trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày giao bản hợp đồng đó, thì công ty Y cần trả lời cho Công ty X về việc có chấp nhận giao kết hợp đồng hay không, nhưng khi hết thời hạn này thì công ty Y vẫn im lặng và không trả lời gì dành cho công ty X. Công ty X muốn biết trong trường hợp này thì hợp đồng giữa công ty X và công ty Y đã được chấp nhận về việc giao kết hợp đồng hay chưa?
Trong trường hợp này, bên được đề nghị giao kết hợp đồng khi đã hết thời hạn trả lời về việc có chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng hay không? thì bên đó đã im lặng. Theo quy định taị khoản 2 Điều 393 Bộ luật Dân sự thì: "Sự im lặng của bên được đề nghị không được coi là chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng, trừ trường hợp có thỏa thuận hoặc theo thói quen đã được xác lập giữa các bên”.
Như vậy, pháp luật đã quy định một cách cụ thể rằng: sự im lặng của công ty mà công ty X đề nghị giao kết hợp đồng đó không được coi là chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng, trừ trường hợp giữa công ty X và công ty Y có một sự thỏa thuận hoặc từ trước tới nay khi đi ký kết hợp đồng thì giữa Công ty X và công ty Y đã có một thói quen mà đã được xác lập giữa hai bên.
